تفکر انتقادی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران: ضرورت ها، چالشها و راهکارها

با توجه به تحولات سریع علمی، فرهنگی و اجتماعی در عصر حاضر، نیاز به تربیت انسان هایی با توانایی تحلیل، ارزیابی و تصمیم گیری منطقی بیش از پیش احساس می شود. تفکر انتقادی به عنوان یکی از مولفه های اصلی یادگیری معنادار، نقش کلیدی در توسعه توانمندی های شناختی دانش آموزان ایفا می کند. سند تحول بنیادین آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران به عنوان نقشه راه نظام آموزشی، هدف خود را تربیت نسلی مومن، متفکر، خالق و مسئول می داند. در این مقاله تلاش شده است تا جایگاه تفکر انتقادی در سند تحول بنیادین بررسی شود و با نگاهی تحلیلی، موانع، چالش ها و راهکارهای تحقق آن در نظام آموزشی ایران ارائه گردد. روش پژوهش تحلیل محتوای کیفی جهت دار است که ساحت های شش گانه تربیتی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش به عنوان مبنای تحلیل انتخاب شده است. یافته های پژوهش نشان داد، مهم ترین چالش های تفکر انتقادی در سند عبارتند از؛ رویکرد حافظه محوری؛ ضعف در تربیت معلمان در این حوزه؛ منابع درسی سنتی و غیرتحلیلی؛ ساختار ارزیابی ناکارآمد و فرهنگ آموزشی حافظه محوری که برای برون رفت از این چالش ها و تقویت تفکر انتقادی دانش آموزان، تغییر در سبک تدریس معلمان، توانمندسازی آنها و بازنگری در محتوای کتب های درسی امری ضروری است.

کلیدواژه ها:

سند تحول بنیادین ، آموزش و پرورش ، تفکر انتقادی ، مهارت های قرن ۲۱