تحلیل مفهومی و کاربردی صحنه جرم در نظام پزشکی قانونی و پلیس علمی

بزهکاری از دیرباز جزئی جدای ناپذیر از زندگی اجتماعی بشر بوده و همگام با تکامل جوامع، روشهای مقابله با آن نیز دچار تحول شده اند. امروزه به جای اتکا صرف بر اقرار و شهادت، کشف علمی جرم جایگاه برجسته ای یافته است؛ به ویژه بررسی صحنه جرم که به عنوان نقطه آغازین فرآیند کشف و اثبات جرم، محور اصلی پژوهش حاضر قرار گرفته است. این مطالعه با روش توصیفی-تحلیلی و بر پایه منابع معتبر، به واکاوی علمی نحوه مواجهه با صحنه جرم و تاثیر آن در فرآیند دادرسی کیفری می پردازد. در این راستا، مفاهیم بنیادین صحنه جرم، اصول حفاظت، مستندسازی، و مراحل پردازش تخصصی آن شامل عکاسی، نمونه برداری، ترسیم کروکی، و ثبت مشاهدات مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین، نحوه تحلیل آثار فیزیکی نظیر خون، بزاق، الیاف، آثار جراحت، ردپا و ابزار جرم از منظر پزشکی قانونی و علوم جنایی تبیین شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که بررسی علمی و بی طرفانه صحنه جرم، ضمن حفظ صحت روند دادرسی، نقش موثری در کشف حقیقت ایفا می کند. از سوی دیگر، تعامل نظام مند میان مقام قضایی و متخصصان پزشکی قانونی در کشف حقیقت، ضرورتی اجتناب ناپذیر در عدالت کیفری است. چراکه تنها با بهره گیری از دانش تخصصی، ابزارهای مدرن و تفسیر دقیق شواهد است که می توان ابهامات موجود در جرایم پیچیده را رفع نمود. در نهایت، تحقیق تاکید می نماید که تربیت نیروی انسانی کارآزموده در حوزه پلیس علمی و پزشکی قانونی، شرط بنیادین موفقیت در احقاق حق و پیشگیری موثر از وقوع جرایم است. بررسی صحنه جرم، اگر به درستی انجام گیرد، زبان خاموش حقیقت خواهد بود.

کلیدواژه ها:

کشف و اثبات جرم ، صحنه جرم ، پزشکی قانونی ، پلیس علمی