اثربخشی رفتار درمانی عقالنی هیجانی بر میزان تابآوری، بهزیستی روان شناختی و اضطراب زنان باردار

دوران بارداری یکی از مهمترین و چالش برانگیزترین مراحل زندگی زنان است که می تواند با تغییرات گسترده فیزیولوژیکی، روانی و اجتماعی همراه باشد. این دوره نه تنها لحظات شادی و امیدواری را به همراه دارد، بلکه ممکن است اضطراب، استرس و مشکلات روان شناختی را نیز در پی داشته باشد. یکی از عواملی که می تواند به زنان باردار در مقابله با این چالش ها کمک کند، تاب آوری است که به توانایی فرد در سازگاری با شرایط استرس زا و حفظ سلامت روانی اشاره دارد. همچنین، بهزیستی روان شناختی به عنوان یکی از مولفه های کلیدی سلامت روان، می تواند نقش مهمی در ارتقای کیفیت زندگی زنان باردار ایفا کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی رفتار درمانی عقالنی-هیجانی (REBT) بر میزان تاب آوری، بهزیستی روان شناختی و کاهش اضطراب در زنان باردار انجام شد. این مطالعه از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان باردار شهر اهواز در سال ۳۰۴۱ بود که از بین آنها ۴ نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (۲ نفر) و کنترل (۲ نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش تحت مداخلات رفتار درمانی عقالنی-هیجانی قرار گرفت، در حالی که گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد تاب آوری، بهزیستی روان شناختی و اضطراب استفاده شد و داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که رفتار درمانی عقالنی-هیجانی تاثیر معناداری بر افزایش تاب آوری (F=۴۸.۶۷, P<۰.۰۰۱)، ارتقای بهزیستی روان شناختی (F=۴۳.۵۱, P<۰.۰۰۱) و کاهش اضطراب (F=۵۶.۷۲, P<۰.۰۰۱) زنان باردار دارد. یافته های پژوهش با مطالعات پیشین همخوانی دارد و نشان می دهد که اصلاح باورهای غیرمنطقی، تقویت مهارت های شناختی و هیجانی و جایگزینی افکار مثبت و واقع بینانه می تواند منجر به بهبود سلامت روان زنان باردار شود. نتیجه گیری این پژوهش حاکی از آن است که رفتار درمانی عقالنی-هیجانی می تواند به عنوان یک روش مداخله ای موثر برای کاهش اضطراب، افزایش تاب آوری و ارتقای بهزیستی روان شناختی در زنان باردار مورد استفاده قرار گیرد. با توجه به نقش کلیدی زنان در خانواده و جامعه، بهبود سلامت روان آنها نه تنها بر خودشان، بلکه بر نسل آینده نیز تاثیرگذار خواهد بود. بنابراین، پیشنهاد می شود که این روش درمانی در برنامه های حمایتی و آموزشی زنان باردار گنجانده شود تا از پیامدهای منفی روان شناختی دوران بارداری کاسته شود.

کلیدواژه ها:

رفتار درمانی عقالنی هیجانی ، تاب آوری ، بهزیستی روان شناختی ، اضطراب ، زنان باردار