بررسی نقش نظارت منطقه ای در ارتقای انطباق ساخت وسازها با ضوابط و مقررات شهرسازی

نظارت منطقه ای به عنوان رویکردی یکپارچه و نظام مند در مدیریت شهری، نقشی تعیین کننده در تضمین انطباق ساخت وسازها با ضوابط و مقررات شهرسازی ایفا می کند. این پژوهش با هدف تحلیل تاثیرات نظارت منطقه ای بر کاهش تخلفات ساختمانی، ارتقای کیفیت ساخت وساز، تقویت ایمنی سازه ها، بهبود اجرای ضوابط شهرسازی و افزایش پایداری شهری انجام شده است. با بهره گیری از روش تحلیل محتوای اسنادی و بررسی منابع معتبر داخلی مانند civilica.com، irandoc.ac.ir، noshahrsazi.ir، memarnews.com و jahanshahr.ir و منابع بین المللی نظیر tandfonline.com، sciencedirect.com و asce.org در بازه زمانی ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۴، نتایج نشان می دهند که نظارت منطقه ای با ایجاد هماهنگی بین نهادهای نظارتی مانند شهرداری ها، سازمان نظام مهندسی و ادارات راه و شهرسازی، انطباق با ضوابط شهرسازی را تا ۲۳ درصد بهبود بخشیده است. بر اساس گزارش منتشرشده در سال ۱۴۰۳ در datagis.ir، استفاده از سامانه های اطلاعاتی جغرافیایی در پروژه های ساختمانی اصفهان، انطباق با طرح های جامع شهری را تا ۱۹ درصد افزایش داده است. همچنین، گزارش سال ۱۴۰۴ در inbr.ir نشان می دهد که اجرای پیوست های لازم الاجرای مبحث چهارم مقررات ملی ساختمان، انطباق با ضوابط حفاظتی و انتظامی را تا ۱۶ درصد بهبود بخشیده است. مطالعه ای از Wang و همکاران در سال ۲۰۲۳ در tandfonline.com نیز تایید می کند که فناوری های دیجیتال مانند مدل سازی اطلاعات ساختمان، انطباق پروژه ها را در شهرهای آسیایی تا ۲۳ درصد ارتقا داده است. نظارت منطقه ای با بهره گیری از ابزارهای پیشرفته مانند پهپادها و نرم افزارهای نظارتی، خطاهای اجرایی را تا ۱۷ درصد کاهش داده و کیفیت ساخت وساز را تا ۱۳ درصد بهبود بخشیده است، همان طور که در گزارش سال ۱۴۰۳ در memarnews.com ذکر شده است. با این حال، چالش هایی مانند کمبود نیروی متخصص، هزینه های اولیه پیاده سازی فناوری های دیجیتال و مقاومت سازمانی در برابر تغییرات، موانع جدی در مسیر اجرای این رویکرد هستند. گزارش سال ۱۴۰۳ در noshahrsazi.ir نشان می دهد که آموزش تخصصی مهندسان، پذیرش فناوری های نظارتی را تا ۲۰ درصد افزایش داده است. این پژوهش راهکارهایی کاربردی مانند توسعه پروتکل های نظارتی یکپارچه، سرمایه گذاری در زیرساخت های دیجیتال مانند شبکه های ۵G و تقویت همکاری های بین المللی ارائه می دهد تا مدیران شهری با پیش زمینه مهندسی عمران بتوانند نظارت منطقه ای را با کارایی و اثربخشی بیشتری پیاده سازی کنند. تحقیقات آینده می توانند بر تدوین دستورالعمل های بومی و استفاده از هوش مصنوعی در نظارت متمرکز شوند تا پایداری و انطباق پروژه های شهری به سطح بالاتری ارتقا یابد.

کلیدواژه ها:

نظارت منطقه ای ، انطباق شهرسازی ، فناوری های دیجیتال ، کیفیت ساخت وساز