تاثیر اشتغال بر بهره وری درسی دانش آموزان پسر رشته نظری دوره متوسطه دوم: مطالعه موردی شهرستان عسلویه

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر اشتغال به کار بر بهره وری درسی دانش آموزان دوره متوسطه دوم نظری (پسرانه) در شهرستان عسلویه انجام شد. با توجه به رشد روزافزون اشتغال دانش آموزان در سنین نوجوانی، بررسی پیامدهای تحصیلی، روان شناختی و خانوادگی این پدیده ضرورت دارد. این مطالعه از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی–همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر شاغل در دوره متوسطه دوم نظری در شهرستان عسلویه در سال تحصیلی 1403–1404 بود (تعداد: 215 نفر) که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و فرمول کوکران، 138 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته شامل مولفه های انگیزه تحصیلی، سلامت روان، بهره وری درسی و حمایت خانواده بود. همچنین نمرات رسمی دانش آموزان برای سنجش عینی عملکرد تحصیلی مورد بررسی قرار گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری نظیر آزمون تی مستقل، تحلیل واریانس (ANOVA ) ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. یافته ها نشان دادند که اشتغال به ویژه با ساعات کاری بالا (بیش از 15 ساعت در هفته)، اثر منفی معناداری بر بهره وری درسی و انگیزه تحصیلی دارد. همچنین بین خستگی ناشی از کار و کاهش تمرکز، و نیز بین اشتغال و افزایش استرس رابطه مثبت معناداری مشاهده شد. از سوی دیگر، حمایت خانواده نقش مهمی در تعدیل اثرات منفی اشتغال بر عملکرد تحصیلی ایفا کرد. در نهایت، دانش آموزانی که در مشاغل تمام وقت یا فیزیکی سنگین اشتغال داشتند، افت تحصیلی بیشتری نسبت به سایر گروه ها داشتند. نتایج این پژوهش می تواند راهگشای سیاست گذاران آموزشی، مشاوران مدارس و والدین در طراحی برنامه هایی برای مدیریت تعادل بین کار و تحصیل نوجوانان باشد.

کلیدواژه ها:

اشتغال دانش آموزان ، انگیزه تحصیلی ، بهره وری درسی ، حمایت خانواده ، دوره متوسطه دوم ، سلامت روان.