بررسی تطبیقی اثرات سرمایه ی فکری بر عملکرد سازمانی صنعت بانکداری ایران در دو بخش دولتی و خصوصی؛ مطالعه ی موردی: بانک های شهر تهران

سرمایه ی فکری[۱] را اغلب تحت عنوان دارایی های نامشهودی[۲] توصیف می­کنند که می توان به عنوان منبعی برای مزیت رقابتی پایدار[۳] به کار گرفت. اجزای سرمایه ی فکری دارای اثرات متقابلی هستند که ایجاد ارزش[۴] می کنند. تحقیقات پیشین همبستگی مثبت و معنی داری بین سرمایه ی فکری و عملکرد سازمانی[۵] ارائه داده اند. هدف از این تحقیق تجربی، آزمون این یافته ها در ایران و بررسی سه مولفه ی سرمایه ی فکری یعنی، سرمایه ی انسانی[۶]، سرمایه ی ساختاری[۷] و سرمایه ی مشتری[۸] و روابط داخلی آن ها در دو بخش صنعت بانکداری (دولتی و خصوصی) ایران است. برای گردآوری داده­های این تحقیق از پرسشنامه ی روان سنجی که نسخه ی اصلی آن اولین بار در کانادا تهیه و اجرا شده، استفاده شده است. برای اکتشاف سازه ها و بسط گویه ها، روش تحلیل مولفه های اصلی[۹] (PCA) و روابط خطی ساختاری[۱۰] (LISREL) به کار رفته است. مدل های برآورد شده ی نهایی در این تحقیق، بیان کننده ی تفسیری از واریانس عملکرد در زمینه ی صنعت بانکداری ایران است که می تواند پیش درآمد مناسبی برای تحقیقات آتی در دیگر زمینه ها باشد. نتایج براین دلالت دارند که در بانکداری دولتی، بالاترین میزان اثرگذاری به ترتیب مربوط به سرمایه ی انسانی، سرمایه ی ساختاری و سرمایه ی مشتری است. در حالی که در بانکداری خصوصی، بالاترین میزان اثرگذاری به ترتیب مربوط به سرمایه ی انسانی، سرمایه ی مشتری و سرمایه ی ساختاری است. با این تفاوت که سرمایه ی انسانی و سرمایه ی مشتری در بخش خصوصی و سرمایه ی ساختاری در بخش دولتی در مقایسه با بخش دیگر اثرگذاری بیشتری بر عملکرد دارند. ۲- Intellectual Capital (IC) ۳- Intangible assets ۴- Sustainable competitive advantage ۵- Value creation ۶- Organizational performance ۷- Human Capital (HC) ۸- Structural Capital (SC) ۹- Customer Capital (CC) ۱۰- Principal Component Analysis (PCA) ۱۱- Linear Structural Relations (LISREL)

کلیدواژه ها:

سرمایه ی فکری ، سرمایه ی انسانی ، سرمایه ی ساختاری ، سرمایه ی مشتری ، تحلیل مولفه های اصلی (PCA) ، روابط خطی ساختاری (LISREL)