کاربست مدل یادگیری معکوس تلفیق شده با شبیه سازهای مجازی در آموزش شیمی و تاثیر آن بر درک مفهومی، انگیزش تحصیلی و ماندگاری یادگیری در دانش آموزان

تحولات فناوری در دهه های اخیر، الگوهای سنتی آموزش را با چالش های جدی مواجه کرده و زمینه را برای ظهور رویکردهای نوین همچون «یادگیری معکوس» فراهم ساخته است. در این میان، تلفیق یادگیری معکوس با شبیه سازهای مجازی در آموزش علوم، به ویژه درس شیمی، رویکردی نوآورانه است که می تواند فراتر از صرف انتقال دانش، به ارتقای توانمندی های شناختی و انگیزشی دانش آموزان منجر شود. در این مقاله مروری، پژوهش های داخلی و خارجی مرتبط با کاربرد مدل یادگیری معکوس تلفیق شده با شبیه سازهای مجازی بررسی و تحلیل می شوند تا ابعاد مختلف تاثیر این مدل بر سه متغیر کلیدی شامل درک مفهومی، انگیزش تحصیلی و ماندگاری یادگیری در دانش آموزان شیمی روشن شود. مرور منابع نشان می دهد که یادگیری معکوس با ایجاد فرصت برای مطالعه پیش کلاسی، تعامل فعال در کلاس، و مشارکت در فعالیت های گروهی، بستر یادگیری متمرکز بر فراگیر را فراهم می سازد. از سوی دیگر، شبیه سازهای مجازی با فراهم کردن محیطی ایمن، تعاملی و نزدیک به واقعیت، امکان مشاهده و تجربه پدیده های شیمیایی پیچیده را بدون محدودیت های مکانی و زمانی مهیا می کنند. ترکیب این دو رویکرد می تواند هم افزایی قابل توجهی ایجاد کند؛ به گونه ای که دانش آموزان نه تنها مفاهیم بنیادی شیمی را عمیق تر درک کنند، بلکه انگیزش درونی بالاتری برای یادگیری پیدا کرده و مطالب آموخته شده را برای مدت طولانی تری به خاطر بسپارند. یافته های مرور ادبیات بیانگر آن است که این مدل می تواند به عنوان راهکاری موثر در اصلاح روش های تدریس شیمی، بهبود نتایج یادگیری و ارتقای کیفیت آموزش در مدارس مورد توجه سیاست گذاران و معلمان قرار گیرد. در پایان، ضمن تبیین نقاط قوت و محدودیت های این رویکرد، پیشنهادهایی برای توسعه و بومی سازی آن در بستر آموزش رسمی ایران ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

یادگیری معکوس ، شبیه سازهای مجازی ، آموزش شیمی ، انگیزش تحصیلی ، ماندگاری یادگیری