تحلیل تطبیقی موازنه قراردادی در عقد بیع با تاکید بر حمایت از کارآفرینان در تجارت فرامرزی

در نظم حقوقی نوین، انعقاد قراردادهای بیع فرامرزی بهویژه برای کارآفرینان و بنگاههای نوپا با چالشهایی فراتر از صرف توافق دو اراده مواجه است. یکی از مهمترین این چالشها، موازنه قراردادی و حفظ تعادل منصفانه میان حقوق و تعهدات طرفین، بهویژه در شرایط نابرابر اقتصادی و اطلاعاتی، است. کارآفرینان فعال در تجارت بین المللی، اغلب در برابر شرکتهای بزرگ با قدرت چانه زنی بالا، در موقعیتی آسیب پذیر قرار دارند که می تواند منجر به تحمیل شروط یکجانبه یا غیرمنصفانه نه در عقد بیع گردد. این مقاله با رویکردی تطبیقی، به بررسی سازوکارهای حقوقی تامین موازنه قراردادی در حقوق ایران، کنوانسیون بیع بین المللی کالا (CISG) و نظام حقوقی اتحادیه اروپا می پردازد. هدف اصلی، تحلیل ظرفیت های حمایتی این نظام ها از کارآفرینان در مقابل سوءاستفاده از برتری اقتصادی یا فنی طرف مقابل و شناسایی راهکارهای حقوقی برای بازگرداندن توازن در قرارداد است. یافته های پژوهش نشان می دهد که نظام های پیشرو با بهره گیری از اصولی چون حسن نیت، انصاف، تفسیر به نفع طرف ضعیفتر و محدودسازی شروط ناعادلانه، تلاش کرده اند از آسیب پذیری کارآفرینان بکاهند؛ در حالیکه حقوق ایران در این زمینه نیازمند توسعه نظری و تقنینی بهویژه در حوزه قراردادهای تجاری بین المللی است. در پایان، پیشنهادهایی برای اصلاح یا تفسیر قواعد حقوق داخلی در پرتو تجارب تطبیقی ارائه شده است تا زمینه حمایت موثرتر از کارآفرینان در معاملات بیع فرامرزی فراهم آید.

کلیدواژه ها:

موازنه قراردادی ، عقد بیع ، کارآفرینان ، تجارت فرامرزی ، حمایت حقوقی ، تحلیل تطبیقی ، کنوانسیون بیع بین المللی کالا (CISG)