بررسی تاثیر مقررات حفاظت از حریم خصوصی در تقویت رفتار مصرف کنندگان

پژوهش حاضر با محوریت بررسی تاثیر مقررات حفاظت از حریم خصوصی بر تقویت رفتار مصرفکنندگان در بازارهای دیجیتال ایران، با رویکردی توصیفی-تحلیلی و ترکیبی از روش های کمی و کیفی، به تبیین ابعاد نظری، روندهای بین المللی و مسائل بومی این حوزه می پردازد. ابتدا، مبانی نظری و سیر تحول تاریخی مقررات حریم خصوصی داده ها با تمرکز بر اسناد جهانی (نظیر ماده ۱۲ اعلامیه جهانی حقوق بشر و مقررات GDPR اروپا) و چارچوب های حقوقی و فلسفی مرتبط با حق کنترل فرد بر داده های شخصی تبیین شده، سپس ابعاد حقوقی، روانشناختی و فرهنگی مفهوم حریم خصوصی در بستر دیجیتال مورد واکاوی قرار می گیرد. بخش تجربی تحقیق با جمع آوری داده های میدانی از طریق پرسشنامه ساختاریافته و مصاحبه های نیمه ساختاریافته از نمونه های تصادفی از مصرف کنندگان ایرانی فعال در بازارهای دیجیتال، تلاش می کند ادراک، رفتار و نگرش ایشان نسبت به اجرای مقررات و کیفیت سیاست های حریم خصوصی کسب وکارها را تحلیل کند. تحلیل داده ها با کمک آزمون های همبستگی، مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) و تحلیل عاملی تاییدی (CFA) نشان داد که سه عامل کیفیت و یکپارچگی مقررات، شفافیت فرآیند اجرا و وجود نهاد اجرایی پاسخگو، نقش چشمگیری در افزایش اعتماد، وفاداری و رفتار مسئولانه مصرف کنندگان ایفا می کند. یافته ها بیانگر آن است که نبود الگوی جامع، ضعف ضمانت اجرا، عدم یکپارچگی قوانین و سطح پایین سواد داده های در ایران، زمینه ساز کاهش اعتماد عمومی، شکل گیری رفتارهای اجتنابی و ارتقای ریسک استفاده از خدمات دیجیتال گردیده است. با این حال، افزایش حساسیت و مطالبه گری کاربران و ظهور نشانه های تقویت فرهنگ داده محور، فرصت های مناسبی برای تدوین سیاست های بهروز و آموزش های فراگیر فراهم آورده است. راهکارهای پیشنهادی تحقیق شامل تدوین قانون جامع و هماهنگ با معیارهای جهانی، تقویت شفافیت، پاسخگویی نهادی، آموزش فراگیر سواد داده ها و ظرفیت سازی فناورانه است که اجرای تدریجی و هدفمند آنها می تواند اکوسیستم رقابتی و امن بازارهای دیجیتال ایران را شکل داده و از کاربران، کنشگرانی آگاه، مطالبه گر و مسئول بسازد. پژوهش در نهایت تاکید می کند که پیوند سیستمی میان مقررات، آموزش، فناوری و فرهنگ عمومی، شرط تحقق حکمرانی داده های پایدار و دست یابی به الگوی موفق حفاظت از حریم خصوصی در عصر تحولات سریع دیجیتال برای ایران به شمار می رود.

کلیدواژه ها:

مقررات حفاظت از حریم خصوصی ، تقویت رفتار مصرف کنندگان ، اقتصاد رفتاری ، عقالنیت اقتصادی ، حقوق اقتصادی