تغییرات محیطی سطوح آبی حوضه آبریز نمک با استفاده از سنجش از دور

حوضه آبریز نمک یکی از حوضههای آبریز مهم ایران است که بخش های وسیعی از مناطق مرکزی کشور را در بر میگیرد. این حوضه به دلیل تامین آب شرب، کشاورزی و صنعتی از اهمیت بالیی برخوردار است. در این راستا، مدیریت پایدار منابع آبی و مقابله با چالشهای زیستمحیطی این حوضه امری حیاتی است. از این رو، هدف تحقیق حاضر، بررسی تغییرات محیطی سطوح آبی حوضه آبریز نمک و تغییرات کاربری اراضی آن از جمله پهنه آبی این حوضه است. برای انجام این تحقیق از تصاویر ماهواره ی لندس ت ۵ (TM) ،۷ (+ETM) و۹ (OLI) استفاده شده که از سایت Earth Explorer برای دانلود تصاویر استفاده شد که تغییرات حوضه آبریز نمک در سال های ۳۹۹۱، ۳۰۰۲ و ۳۲۰۲ مورد بررسی قرار گرفتند که برای پردازش این تصاویر از نرم افزار ENVI استفاده شد. نتایج حاصل از تحقیق درباره سطوح آبی این حوضه نشان داد که تغییرات سطوح آبی در سد لتیان، امیرکبیر، ماملو، دریاچه چیتگر و آزادی قابل توجه بوده است و میتوان گفت که عوامل موثری مانند تغییرات اقلیمی، برداشت بی رویه آبهای زیرزمینی و احداث سد ماملو به خشک شدن دریاچه منجر شده است. در واقع، در سال ۳۹۹۱ سدهای لتیان و امیرکبیر در حوضه وجود داشتند، اما سد ماملو و دریاچههای چیتگر و آزادی بعدا در بین سالهای ۳۰۰۲ تا ۳۲۰۲ ایجاد شدند. مساحت سد لتیان بین سالهای ۳۹۹۱ تا ۳۰۰۲ افزایش و سپس بین سال های ۳۰۰۲ تا ۳۲۰۲ کاهش یافته است. سد امیرکبیر ابتدا در سالهای ۳۹۹۱ تا ۳۰۰۲ کاهش شدید مساحت داشت و سپس بین سالهای ۳۰۰۲ تا ۳۲۰۲ دارای افزایش بوده است. به صورت کلی، احداث سد ماملو موجب کاهش جریان ورودی آب به دریاچه شده و سطح آب دریاچه کاهش یافته است که این عامل باعث نابودی برخی گونه های گیاهی و جانوری شده و گردوغبار نمکی در مناطق اطراف را ایجاد کرده است.

کلیدواژه ها:

دریاچه نمک ، تغییرات سطح آب ، لندست ، سنجش از دور ، ENVI