نقش اضطراب امتحان در افت تحصیلی و روش های نوین مدیریت آن

اضطراب امتحان، پدیده ای روان شناختی شایع در نظام های آموزشی، از جمله ایران، است که پیامدهای منفی گسترده ای بر عملکرد تحصیلی، سلامت روان و کیفیت زندگی دانش آموزان و دانشجویان دارد. این مقاله با هدف بررسی جامع نقش اضطراب امتحان در افت تحصیلی و معرفی روش های نوین مدیریت آن، به تحلیل مبانی نظری اضطراب امتحان، تاثیرات آن بر ابعاد شناختی، تحصیلی (نمرات، ترک تحصیل) و سلامت روان، و همچنین راهکارهای موثر درمانی و آموزشی می پردازد. یافته ها نشان می دهند که اضطراب امتحان با اختلال در حافظه، کاهش تمرکز، مشکلات حل مسئله و پردازش ناکارآمد اطلاعات، منجر به افت نمرات و عملکرد کلی تحصیلی می شود. پژوهش های داخلی نیز این ارتباط را تایید کرده و بر نقش عوامل فرهنگی و فردی در تشدید این پدیده تاکید دارند. رویکردهای شناختی-رفتاری( CBT)، مداخلات مبتنی بر ذهن آگاهی( MBSR)، و رویکردهای نوین روان درمانی نظیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) به همراه راهکارهای آموزشی و محیطی (مانند تغییر در روش های ارزشیابی و آموزش مهارت های مطالعه)، به عنوان موثرترین روش ها در کاهش اضطراب امتحان و بهبود عملکرد تحصیلی معرفی شده اند. این مقاله بر ضرورت توجه به این معضل و به کارگیری راهکارهای پیشگیرانه و درمانی جامع برای ارتقای سلامت روان و موفقیت تحصیلی در ایران تاکید می کند.

کلیدواژه ها:

اضطراب امتحان ، افت تحصیلی ، مدیریت اضطراب ، درمان شناختی-رفتاری ، ذهن آگاهی ، سلامت روان ، آموزش.