بررسی انواع استعارههای هستی شناختی اندام واژه ها در رمان داستان یک شهر احمد محمود بر اساس زبان شناسی شناختی

مقدمه: استعارههای مفهومی ابزاری پویا و فراگیر برای درک مفاهیم انتزاعی در زبان فارسی محسوب می شوند. استعارههای هستی شناختی، مفاهیم پیچیده و انتزاعی را از طریق تشبیه آنها به اشیاء و تجربیات ملموس، قابل درک تر می سازند. این استعاره ها نقش مهمی در شکل دهی به تفکر، زبان و ارتباطات انسانی دارند و به ما امکان می دهند تا مفاهیم پیچیده را به شکلی ساده تر و قابل فهم تر بیان کنیم. روش کار: در این پژوهش به منظور بررسی استعارههای مفهومی هستی شناختی در اندام واژه های رمان داستان یک شهر جمع آوری شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ابتدا فراوانی اندام واژه های پر بسامد و کم بسامد در هر نوع استعاره ی مفهومی هستی شناختی مطرح شده توسط لیکاف و جانسون (۱۹۸۰) یعنی ۱. استعاره های پدیده ای یا مادی ۲. استعاره تشخیص ۳. استعاره ظرف مورد ارزیابی قرار گرفت و در نهایت داده ها توسط نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از بررسی داده های پژوهش نشان داد تفاوت معناداری بین بهکارگیری انواع استعاره های مفهومی هستی شناختی مطرح شده توسط لیکاف و جانسون (۱۹۸۰) در داستان یک شهر وجود دارد. استعاره های مفهومی هستی شناختی، استعاره پدیده ای یا مادی با فراوانی ۸/۵۵ درصد بیشترین کاربرد را در رمان "داستان یک شهر" احمد محمود دارد. در رتبه های بعدی، استعاره تشخیص با ۶/۲۵ درصد، و استعاره ظرف کمترین فراوانی کاربرد را با ۶/۱۸ درصد در رمان "داستان یک شهر" به خود اختصاص می دهد. همچنین بسامد اندام واژه هایی که به عنوان استعاره های مفهومی بکار رفته اند متفاوت می باشد. همانگونه که مشخص است اندام واژه چشم بیشترین میزان را در سه نوع استعاره مفهومی هستی شناختی به خود اختصاص داده است.

کلیدواژه ها:

استعاره ، اندام واژه ، رمان ، احمد محمود