مدل سازی و اولویت بندی پروژه های عمرانی شهری بر اساس شاخص های توسعه پایدار

پژوهش حاضر با هدف ارائه چارچوبی جامع برای مدل سازی و اولویت بندی پروژه های عمرانی شهری بر اساس شاخص های توسعه پایدار طراحی شده است. این مطالعه از نوع کاربردی و توصیفی–تحلیلی است و جامعه آماری آن شامل کارشناسان فنی، مدیران پروژه و مهندسین مشاور فعال در حوزه پروژه های عمرانی شهری می باشد. داده ها با استفاده از پرسشنامه مبتنی بر شاخص های توسعه پایدار، مصاحبه نیمه ساختاریافته و منابع آماری رسمی گردآوری شد و روایی و پایایی ابزارها با استفاده از نظر خبرگان و ضریب آلفای کرونباخ تایید گردید. داده های کمی با نرم افزار SPSS و آزمون های همبستگی پیرسون، T-Test و ANOVA تحلیل شد و مدل سازی پروژه ها از طریق نرم افزار Primavera و BIM انجام گرفت. همچنین، برای اولویت بندی شاخص ها و پروژه ها، روش تصمیم گیری چندمعیاره AHP به کار گرفته شد تا وزن نسبی هر شاخص و اهمیت پروژه ها تعیین شود. نتایج تحلیل ها نشان داد که مدیریت زمان و هزینه، کیفیت اجرا، بهره وری منابع و اثرات زیست محیطی از مهم ترین شاخص های موثر بر موفقیت پروژه ها هستند و رابطه مثبت و معناداری بین این شاخص ها و عملکرد پروژه ها مشاهده شد. شبیه سازی ها نیز نشان دادند که کاهش منابع انسانی یا عدم هماهنگی میان ذی نفعان می تواند تاخیرها و افزایش هزینه ها را به همراه داشته باشد، در حالی که استفاده از فناوری های نوین مانند BIM موجب بهبود قابل توجه زمان بندی، کاهش هزینه ها و ارتقای رضایت ذی نفعان می گردد. یافته ها همچنین بر اهمیت توجه به تجربه و تخصص مدیران و کارشناسان در مدیریت پروژه های عمرانی شهری تاکید می کنند و نشان می دهند که اتخاذ رویکردهای سیستماتیک و تلفیق ابزارهای کمی، شبیه سازی و تصمیم گیری چندمعیاره می تواند ضمن افزایش بهره وری و کیفیت پروژه ها، زمینه ساز تحقق اهداف توسعه پایدار در شهرهای پرجمعیت شود. این چارچوب علاوه بر تحلیل عملکرد گذشته، امکان طراحی سناریوهای بهینه برای مدیریت پروژه های آینده را نیز فراهم می آورد و به مدیران شهری ابزارهای علمی و عملیاتی برای تصمیم گیری هوشمندانه ارائه می کند.

کلیدواژه ها:

وسعه پایدار ، مدیریت پروژه های عمرانی ، اولویت بندی پروژه ، شاخص های شهری ، مدل سازی تصمیم گیری