تحلیل نقش هوش مصنوعی در سامانه های پیش هشدار شهری برای پیشگیری از حوادث

با گسترش پیچیدگی های زندگی شهری و افزایش وقوع حوادث غیرمترقبه نظیر سیل، زلزله، آتش سوزی و حوادث صنعتی، نیاز به سامانه های هوشمند پیش هشدار بیش از پیش احساس میشود. هوش مصنوعی به عنوان یکی از ابزارهای قدرتمند فناورانه، قابلیت شناسایی الگوهای مخاطره آمیز، تحلیل سریع داده های محیطی و پیشبینی وضعیت های بحرانی را فراهم کرده و میتواند نقش مهمی در ارتقاء کارایی سامانه های پیش هشدار ایفا کند. هدف این پژوهش، بررسی نقش هوش مصنوعی در سامانه های پیش هشدار شهری با تمرکز بر ظرفیت ها، چالش ها و راهکارهای پیاده سازی آن در ایران است. روش پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی بوده و از داده های میدانی به دست آمده از طریق پرسشنامه و مصاحبه با کارشناسان مدیریت بحران، مدیران شهری و نیروهای عملیاتی آتش نشانی در چند کلانشهر استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که هوش مصنوعی در زمینه هایی نظیر تحلیل داده های حسگرها، پیشبینی رفتار حریق، هشدار سیل و تحلیل شبکه های اجتماعی برای شناسایی بحران های در حال وقوع، عملکرد قابل قبولی دارد. با این حال، موانعی همچون ضعف در زیرساخت های اطلاعاتی، کمبود نیروی انسانی متخصص، نبود قوانین یکپارچه و چالش های فرهنگی از جمله موانع کلیدی در پیاده سازی موثر این سامانه ها در کشور محسوب میشوند. در ادامه، راهکارهایی همچون ایجاد پایگاه داده های یکپارچه، آموزش تخصصی نیروها، تدوین مقررات ملی در حوزه AI و ارتقاء همکاری بین سازمانی به عنوان محورهای کلیدی برای پیاده سازی موثر این سامانه ها پیشنهاد شده است. این مقاله در تلاش است تا با تمرکز بر ظرفیت های بومی و بررسی تجربیات جهانی، الگویی کاربردی برای ارتقاء تاب آوری شهری با استفاده از فناوری های هوشمند ارائه دهد.

کلیدواژه ها:

هوش مصنوعی ، سامانه پیش هشدار ، مدیریت بحران ، شهر هوشمند ، ایران