طراحی و توسعه مدل عوامل موثر بر آلاینده های محیط زیستی ناشی از فعالیت های ساختمانی با در نظر گرفتن مصالح ساختمانی و فرآیندهای اجرایی در ایران

هدف این تحقیق طراحی و توسعه مدل عوامل موثر بر آلاینده های محیط زیستی ناشی از فعالیت های ساختمانی با در نظر گرفتن مصالح ساختمانی و فرآیندهای اجرایی در ایران است. این مدل نه تنها می تواند به عنوان ابزار تصمیم گیری برای مدیران پروژه، سیاست گذاران و نهادهای زیست محیطی مورد استفاده قرار گیرد، بلکه زمینه را برای جهت گیری به سوی ساخت وساز پایدار و کاهش اثرات منفی زیست محیطی در پروژه های عمرانی ایران فراهم می سازد. در نهایت، دستیابی به توسعه پایدار در صنعت ساختمان، مستلزم اتخاذ تصمیماتی مبتنی بر داده های علمی و طراحی راهکارهای اجرایی مبتنی بر مدل های بومی شده خواهد بود. در این پژوهش با استفاده از نظر خبرگان، شاخص ها، مولفه ها و ابعاد به صورت اکتشافی شناسایی گردید. در خصوص شیوه استخراج این شاخص ها، لازم به ذکر است که این امر با بررسی مبانی نظری موجود و پیاده سازی متن مصاحبه ها با استفاده از روش تحلیل تم براون و کلارک در نرم افزار ATLAS TI انجام شد. در این راستا، مصاحبه صورت گرفته تا حد اشباع نظری با ۲۰ نفر از خبرگان صنعت ساخت و ساز انجام شد، سپس متن مصاحبه ها با استفاده از کدگذاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تحلیل مضمون شناسایی عوامل موثر بر آلاینده های محیط زیستی ناشی از فعالیت های ساختمانی با در نظر گرفتن مصالح ساختمانی و فرآیندهای اجرایی در ایران نشان داد که ۷ مضمون سازنده و ۳۳ مضمون اولیه شناسایی شدند. مضامین سازنده اصلی عبارتند از مصالح ساختمانی و ویژگی های زیست محیطی آن ها، فرآیندهای اجرایی در ساخت وساز، عوامل مدیریتی و نظارتی، فناوری های نوین و راهکارهای کاهش آلودگی، ویژگی های پروژه و محیط مکانی، عوامل اقتصادی و اجتماعی موثر بر پایداری زیست محیطی و ریسک ها و پیامدهای زیست محیطی فعالیت های ساختمانی. این پژوهش نشان داد که آلاینده های ناشی از فعالیت های ساختمانی را نمی توان صرفا به یک عامل محدود کرد، بلکه مجموعه ای از عوامل فنی، مدیریتی، اقتصادی، و فرهنگی در این زمینه نقش دارند. طراحی مدلی جامع و بومی سازی شده بر پایه معیارهای استخراج شده می تواند گامی موثر در جهت توسعه پایدار صنعت ساخت وساز در ایران باشد. این مدل باید به عنوان ابزار تصمیم گیری در فرایندهای برنامه ریزی شهری، طراحی ساختمان، صدور مجوزهای ساخت، نظارت و ارزیابی عملکرد زیست محیطی پروژه ها مورد استفاده قرار گیرد. آینده ای سبز و پایدار در ساخت وساز تنها در صورتی تحقق خواهد

کلیدواژه ها:

مدل عوامل موثر ، آلاینده های محیط زیستی ، مصالح ساختمانی ، فرآیندهای اجرایی ، ایران