برنامه ریزی معماری پایدار در محلات بافت فرسوده شهرها

بافت هایی از شهر که دچار فرسودگی شده، سبب آسیب رساندن به کل سیستم شهر می شود و برعکس مسائلی که سرچشمه بیماری شهر است باعث ایجاد بافت فرسوده در شهر می شود. بافتهای فرسوده شهری، محدوده فرسوده در فضای شهری هستند که مسائل پیچیده اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی را به دنبال دارند. این محدوده ها از یک سو دارای ریشه های سکونتی ارزشمند با غنای فرهنگی– اجتماعی و یا معماری هستند و از سوی دیگری به جهت فرسودگی شدید، نبود خدمات مطلوب و مناسب، دسترسی و بهداشت دچار مشکلات و آسیب های گسترده شده اند. موضوع ساماندهی بافت فرسوده شهری، همواره یکی از مسایل و چالش های شهرهای امروزی است، که مدیران شهری را به سوی تلاش برای بهسازی و نوسازی آن کشانده است. در گذشته حل مسائل و مشکلات تمامی بافتها در قالب طرح های جامع و تفصیلی صورت می پذیرفت. این طرح ها نگاهی تقریبا یکسان به تمامی این بافتها داشته و علیرغم تفاوت های فاحش در ویژگی های ساختاری و کالبدی عملا راهبردها و راهکارهای یکسانی را برای توسعه آنها پیشنهاد می نمودند اما در سال های اخیر با شروع رویکرد راهبردی ساختاری و بعد از آن مشارکتی در میان اندیشمندان حوزه شهرسازی، حل مسائل مربوط به بافت های فرسوده به صورت خاص سرلوحه کار مسئولان قرار گرفته است. در نتیجه می توان گفت آسیب شناسی شهری و شناسایی بافت های فرسوده از یک سو و شناسایی ریشه های ایجاد بافت های فرسوده از سوی دیگر سبب یافتن راه حلی برای کاهش این بافت در شهر می شود. از دیگر مسائلی که سبب ناکارآمدی بافت شهری می شود، آلودگی آب و هوا و زمین است که سبب کاهش ارزش کیفی زندگی و آسایش ساکنان شده و روند رشد و توسعه بافت شهری را متوقف ساخته و درصد مهاجرت از آن پهنه شهری را افزایش داده است که توقف نوسازی و فرسودگی بافت را به همراه می آورد.

کلیدواژه ها:

مدیریت شهری ، توسعه بهینه ، یکپارچه سازی