نقش آموزش ذهن آگاهی (Mindfulness) بر کاهش اضطراب و افزایش اعتماد به نفس دانش آموزان

افزایش فشارهای روانی و اجتماعی بر دانش آموزان، به ویژه در محیط های آموزشی، موجب شده مشکلاتی همچون اضطراب، استرس و کاهش اعتماد به نفس به عنوان چالش های مهم روان شناختی در سنین پایین شناخته شوند. اضطراب دانش آموزان نه تنها عملکرد تحصیلی و مهارت های اجتماعی آنان را تحت تاثیر قرار می دهد، بلکه در صورت تداوم، می تواند به مشکلات رفتاری و اختلالات روانی در آینده منجر شود. در مقابل، اعتماد به نفس پایین نیز مانعی جدی برای رشد شخصیتی، خلاقیت و مشارکت فعال در فعالیت های فردی و گروهی است. ذهن آگاهی با افزایش توجه آگاهانه به افکار، احساسات و محرک های محیطی، و بدون قضاوت نسبت به آن ها، به دانش آموزان می آموزد که هیجانات خود را بهتر درک و مدیریت کنند. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر آموزش ذهن آگاهی بر کاهش اضطراب و افزایش اعتماد به نفس در دانش آموزان انجام شده است. روش تحقیق بر پایه مرور منابع معتبر علمی و تحلیل پژوهش های انجام شده در حوزه روان شناسی کودک و آموزش های مبتنی بر ذهن آگاهی شکل گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد که آموزش منظم ذهن آگاهی، از طریق فعالیت هایی نظیر تمرین تنفس آگاهانه، مدیتیشن کوتاه مدت، تمرکز بر حواس پنجگانه و فعالیت های بدنی آرامش بخش، به کاهش واکنش های فیزیولوژیک اضطراب(مانند تپش قلب، تنش عضلانی و بی قراری) کمک می کند و با افزایش خودآگاهی، احساس کنترل و توانمندی روانی را در دانش آموزان تقویت می نماید. از نظر مکانیسم اثر، ذهن آگاهی با فعال سازی بخش هایی از مغز که در تنظیم هیجانات، کنترل تکانه و پردازش شناختی نقش دارند، سبب کاهش نشخوار فکری و نگرانی های مداوم می شود. این امر باعث می گردد کودک بتواند با چالش های روزمره به شکلی آرام تر و منطقی تر مواجه شود. همچنین، تجربه موفقیت در انجام تمرینات ذهن آگاهی و احساس پیشرفت تدریجی در کنترل هیجانات، به شکل گیری تصویر مثبت تری از خود و در نتیجه ارتقاء اعتماد به نفس منجر می گردد.

کلیدواژه ها:

ذهن آگاهی ، اضطراب دانش آموزان ، اعتماد به نفس ، آموزش عاطفی ، سلامت روان ، خودآگاهی ، دانش آموزان