تحول در نظام آموزش و پرورش ایران: گذار از آموزش سنتی به یادگیری مهارت محور در قرن بیست و یکم

نظام آموزش و پرورش به عنوان زیرساخت اصلی توسعه پایدار، همواره نقش مهمی در شکل گیری سرمایه انسانی، انسجام اجتماعی و رشد اقتصادی ایفا کرده است. در ایران، علی رغم پیشرفت های نسبی در توسعه کمی آموزش، نظام آموزشی همچنان با چالش های عمیق در زمینه کیفیت، عدالت آموزشی، محتواهای ناکارآمد، و ضعف مهارت آموزی مواجه است. این مقاله با بهره گیری از روش تحلیلی-توصیفی و مرور منابع داخلی و بین المللی، به بررسی ضرورت تحول بنیادین در ساختار، محتوا و کارکردهای آموزش و پرورش در ایران می پردازد. یافته های پژوهش نشان می دهد که تاکید صرف بر محفوظات، نبود پیوند میان آموزش رسمی و بازار کار، ناکارآمدی الگوهای ارزشیابی، و تمرکزگرایی در سیاست گذاری آموزشی از عوامل عمده شکست آموزش سنتی در تربیت دانش آموزانی کارآمد و خلاق بوده است. همچنین، مقاله با تحلیل تجربه کشورهای موفق در حوزه تحول آموزشی مانند فنلاند، کره جنوبی و سنگاپور، بر ضرورت گذار از آموزش محتوامحور به یادگیری مهارت محور تاکید می کند. در این راستا، اجرای برنامه های آموزشی انعطاف پذیر، توسعه معلمان حرفه ای، بازنگری در محتوای کتاب های درسی، و بهره گیری از فناوری های نوین آموزشی، از جمله راهکارهای عملی برای تحول در نظام آموزشی ایران معرفی شده اند. در پایان، مقاله بر لزوم تدوین یک سند راهبردی یادگیری مادام العمر با محوریت «یادگیری برای زندگی» تاکید دارد تا بتواند آموزش و پرورش را از وضعیت فعلی به جایگاهی پویا، عدالت محور و کارآمد هدایت کند.

کلیدواژه ها:

تحول آموزشی ، آموزش مهارت محور ، عدالت آموزشی ، یادگیری مادام العمر ، آموزش نوین ، سیاست گذاری آموزشی