تاثیر تلفیق هوش مصنوعی در برنامه ریزی درسی آینده محور/

این مقاله به تحلیل راهبردی تاثیرات و پیامدهای تلفیق هوش مصنوعی (AI) در فرآیند برنامه ریزی درسی آینده محور، با نگاهی ویژه به نظام آموزشی ایران، می پردازد. در دنیایی که با تحولات سریع فناورانه و پیچیدگی های روزافزون مواجه است، گذار از برنامه های درسی سنتی و محتوامحور به رویکردهای آینده نگر و شایستگی محور یک ضرورت انکارناپذیر است. هوش مصنوعی به عنوان یک فناوری تحول آفرین، پتانسیل آن را دارد که این گذار را تسهیل و تسریع کند. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی، ابتدا مبانی نظری برنامه ریزی درسی آینده محور و قابلیت های کلیدی هوش مصنوعی در آموزش (مانند یادگیری ماشین، پردازش زبان طبیعی و تحلیل یادگیری) را تشریح می کند. سپس، هم افزایی این دو حوزه در سه سطح کلان (طراحی پویای برنامه درسی)، میانی (اجرای شخصی سازی شده) و خرد (ارزشیابی مستمر و هوشمند) مورد کاوش قرار می گیرد. در ادامه، چالش های عمده پیش رو، از جمله موانع زیرساختی و فنی (شکاف دیجیتال)، انسانی (توانمندسازی معلمان) و ملاحظات اخلاقی (سوگیری الگوریتمی و حریم خصوصی) در بستر ایران تحلیل می شود. مقاله با این نتیجه گیری به پایان می رسد که استفاده هوشمندانه و اخلاقی از هوش مصنوعی، ضمن توانمندسازی معلم و نه جایگزینی او، می تواند ابزاری قدرتمند برای تحقق اهداف اسناد بالادستی مانند سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، به ویژه در زمینه عدالت آموزشی و پرورش شایستگی های کلیدی قرن بیست و یکم، باشد.

کلیدواژه ها:

هوش مصنوعی ، برنامه ریزی درسی ، آموزش آینده محور ، یادگیری شخصی سازی شده ، سند تحول بنیادین آموزش و پرورش ، چالش های آموزشی ، نظام آموزشی ایران.