بررسی مولفه های طراحی ناظر به اهداف تعلیم و تربیت اسلامی (نمونه های مورد بحث فضاهای آموزشی ادوار تشکل، تکامل و تحول معماری مدارس)

تحقق جامعه متعالی، از اساسی ترین نیازهایی است که جوامع بشری برای دستیابی به آن تلاش می کنند. ساختن چنین جوامعی جز از طریق تعلیم و تربیت مقدور نمی باشد. تحقق جامعه مطلوب گره به تعلیم و تربیت توانمند خورده است. تعلیم و تربیتی می تواند راه به جامعه مطلوب باز کند که برخاسته از آرمان ها و اهداف عالی آن جامعه باشد. تنها در این صورت می توان به تربیت نسل های آینده بر اساس نظام ارزشی مطلوب که همانا نظام ارزشی پذیرفته شده در جامعه می باشد، امیدوار بود. بنابراین هر جامعه و ملتی بر اساس جهانبینی حاکم بر جامعه، نظریات آموزشی را در بدنه تعلیم و تربیت رسمی و عمومی کشور خود جاری می نماید. بر اساس اسناد بالادستی، رویکرد نظام آموزشی و پرورشی رسمی کشور ما تعلیم و تربیت اسلامی می باشد. این پژوهش در پی رسیدن به پاسخ این سوال است که میزان بهره مندی فضاهای آموزشی ادوار گذشته از مولفه های طراحی براساس اهداف تعلیم و تربیت اسلامی چگونه است؟ پژوهش حاضر به بررسی مولفه های فضاهای آموزشی مناسب برای تعلیم و تربیت اسلامی پرداخته است و سپس میزان بهره مندی نمونه فضاهای آموزشی در طی ادوار گذشته از نظر میزان بهره مندی از این مولفه ها مشخص شده است. تحقیق حاضر به گردآوری اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه ای و استخراج مولفه ها از منابع موجود پرداخته است. در این راستا مولفه های مستخرج به عنوان معیاری برای طراحی مناسب قرار گرفته و نمونه های منتخبی از مدارس گذشته بر اساس این میزان، مورد توزین واقع شده است. مشخص گردید در دوران قبل از تحولات فرهنگی عصر مدرن، فضاهای آموزشی تا حدودی در جهت رفع نیازهای مربوط به تعلیم و تربیت اسلامی مستعد بوده اند. پس از دگرگونی همه جانبه ممالک غربی و تاثیرپذیری جامعه ایران از این تحول، کالبد فضاهای آموزشی از اهداف تربیتی اسلامی فاصله گرفته است.

کلیدواژه ها:

تعلیم و تربیت اسلامی ، مکان تربیت اسلامی ، مکان آموزشی ، مدارس