سیاست گذاری محلی و توسعه گردشگری شهری: بررسی نقش آفرینی شهرداری ها در جذب سرمایه گردشگری

در دهه های اخیر، نقش شهرداری ها به عنوان نهادهای محلی در توسعه اقتصادی و اجتماعی شهرها، به ویژه در حوزه گردشگری شهری، به شکل چشمگیری گسترش یافته است. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر عوامل نهادی، مدیریتی، زیرساختی و اجتماعی بر جذب سرمایه گذاری در حوزه گردشگری شهری انجام شد و با بهره گیری از روش تحقیق ترکیبی (کیفی و کمی) و تحلیل رگرسیون چندگانه، ابعاد مختلف موثر بر فرآیند جذب سرمایه تحلیل گردید. یافته های پژوهش نشان داد که عواملی چون کیفیت زیرساخت ها، شفافیت عملکرد شهرداری، تسهیل فرآیندهای اداری، اعتماد عمومی و تعامل با بخش خصوصی، بیشترین تاثیر را بر تمایل سرمایه گذاران برای مشارکت در پروژه های گردشگری شهری دارند. همچنین تحلیل کیفی نشان داد که ضعف هماهنگی میان نهادهای مسئول، مشکلات بوروکراتیک در صدور مجوزها، نبود سیاست گذاری پایدار و فقدان مشارکت معنادار جامعه محلی از مهم ترین موانع توسعه سرمایه گذاری در این حوزه هستند. نتایج رگرسیون نشان داد که حدود ۶۴ درصد از واریانس متغیر وابسته یعنی جذب سرمایه گذاری، توسط متغیرهای مستقل مدل قابل پیش بینی است و بر اهمیت ایجاد زیرساخت های نهادی و فنی برای ارتقای محیط سرمایه گذاری در شهرها تاکید دارند. از منظر مدیریتی، تقویت شفافیت مالی، بهبود نظام پاسخگویی، ارتقای بهره وری اداری و اصلاح سازوکارهای مشارکت عمومی به عنوان محورهای کلیدی برای اصلاحات آینده پیشنهاد شده اند. همچنین، توجه به ظرفیت های بومی و مزیت های نسبی شهرها در طراحی پروژه های گردشگری و جذب سرمایه گذاری باید مدنظر قرار گیرد تا همسو با سیاست های توسعه پایدار شهری، منافع اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی توامان حاصل شود. پیشنهاد می شود شهرداری ها با تدوین بسته های تشویقی، برگزاری همایش های سرمایه گذاری، توسعه سامانه های دیجیتال برای تسهیل ارتباط با سرمایه گذاران و بهبود هماهنگی میان بخشی، بستر مناسبی برای جذب سرمایه گذاران داخلی و خارجی فراهم نمایند. همچنین، ضرورت دارد نهادهای محلی با بهره گیری از ابزارهای هوشمند برنامه ریزی شهری و مدل های مالی نوین، نسبت به کاهش ریسک های سرمایه گذاری و افزایش نرخ بازدهی پروژه ها اقدام کنند. به طور کلی، نتایج پژوهش تاکید دارد که دستیابی به موفقیت در حوزه گردشگری شهری مستلزم نگرش سیستمی، انسجام نهادی و مشارکت محور، و توجه توامان به ابعاد نرم افزاری و سخت افزاری مدیریت شهری است. این مطالعه می تواند به عنوان مرجعی راهبردی برای سیاست گذاران، مدیران شهری و سرمایه گذاران در طراحی الگوهای موفق توسعه گردشگری در شهرهای در حال تحول مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

سیاست گذاری محلی ، توسعه گردشگری شهری ، شهرداری ، جذب سرمایه گردشگری ، مدیریت شهری ، مشارکت بخش خصوصی