تفکر انتقادی در آموزش و مدیریت موثر کلاس درس

نظام آموزش در اسلام دو گونه است: کسب علم عقلی (از طریق استفاده از عقل و منطق) و توسعه معرفت معنوی (برگرفته از وحی الهی و تجربه معنوی). بر اساس جهان بینی اسلام، تدارک تربیت باید برای هر دو یکسان باشد. در این راستا یکی از زیباترین اجزای نظام آموزشی دین مبین اسلام مفهوم تفکر آزاد و انتقادی آن است. تفکر انتقادی در آموزش اصطلاح رایجی است که توسط اساتید، معلمان و مربیان استفاده می شود. تفکر انتقادی را «هنر تفکر درباره تفکر» با هدف بهبود تفکر نامیده اند. چالش مهم در این مسیر ایجاد محیط های یادگیری است که تفکر انتقادی را هم در کلاس درس و هم فراتر از آن ترویج می کند. آموزش و تمرین تفکر انتقادی این فرصت را برای دانشجویان فراهم می کند که یادگیری خود را در آغوش بگیرند و مسئولیت آن را بر عهده بگیرند. معموال دانشجویانی که مهارتهای تفکر انتقادی را اجرا می کنند، به شیوه های متفکرانه تر و موثرتر با دوره آموزشی مواجه می شوند، سوالات چالش برانگیزتری می پرسند و با شدت بیشتری در فرآیند یادگیری شرکت می کنند. از اینرو فرآیند تفکر انتقادی فراتر از آموزش و در مدیریت کلاس درس ادامه می یابد. در واقع اساتیدی که مهارتهای تفکر انتقادی را در مدیریت کلاس درس خویش بکار می گیرند آنچه را که دارند ارزیابی می کنند، تعیین می کنند که به چه چیزی نیاز دارند، و تصمیم می گیرند که چگونه و چه زمانی پیشرفت فراگیر را ارزیابی کنند. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و به شیوه مروری به بررسی نقش تفکر انتقادی در آموزش و فراتر از آن در مدیریت کلاس درس مبتنی بر آموزه های اسلامی پرداخته است و به این نتیجه دست یافته که اداره کلاس درس بدون کاربست تفکر انتقادی انباشتن ذهن فراگیران است.

کلیدواژه ها:

آموزه های اسلامی ، تفکر انتقادی ، آموزش ، مدیریت موثر کلاس