هوش مصنوعی و رعایت اخلاق در نگارش تحقیقات علمی

هوش مصنوعی پتانسیل ایجاد انقلاب عظیم در نگارش تحقیقات علمی را دارد. ورود این فناوری در عرصه پژوهش باعث نقص در صحت داده های علمی و زیر پانهادن اخلاق پژوهش شده است. بنابراین در این مطالعه به بررسی مطالعات منتشرشده در زمینه هوش مصنوعی و اخلاق پژوهش پرداخته می شود. پژوهش علم سنجی حاضر یک پژوهش کمی است که با روش اسنادی انجام شده است. در این مطالعه تعداد ۵۳۵۳ مدرک از پایگاه وب آوساینس بازیابی شدند. پژوهش ها پس از استخراج از پایگاه مذکور پیش پردازش و یکدست سازی شده اند که در نهایت ۳۰۴ مدرک به عنوان جامعه پژوهش گزینش شدند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها و ترسیم نقشه های علمی از نرم افزار VOSviewer استفاده شد. کشور آمریکا با تعداد ۸۱ مدرک، کشور انگلیس با دریافت ۱۸۷۰ استناد، نویسنده Teixeira Da Silva, Jaime A با نگارش ۴ مدرک و نویسنده Cotton, Debby R. E.، Cotton, Peter A. A و Shipway, J. Reuben هر کدام با دریافت ۳۸۱ استناد، به عنوان تاثیرگذارترین کشور، سازمان و نویسنده بودند. همچنین واژگان "هوش مصنوعی"، "چت.جی.پی.تی" و "اخلاق" جزء سه کلیدواژه برتر این حوزه بودند و روند زمانی نشان می دهد که موضوعات از سال ۲۰۲۲ با موضوع صداقت علمی تقلب، تعصب و بدرفتاری آغاز شده و در بازه زمانی سال ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ به سمت ظهور مدل های زبان بزرگ و اخلاق پژوهش گرایش یافته اند. بینش های به دست آمده از این مطالعه بر استفاده مسئولانه از فناوری هوش مصنوعی در نگارش تحقیقات و رعایت اصول اخلاق در پژوهش با تاکید بر ایجاد همکاری های بین المللی میان کشورها جهت رونق اخلاق نشر تاکید دارد.

کلیدواژه ها:

هوش مصنوعی ، اخلاق پژوهش ، درستکاری علمی ، تحقیقات علمی ، علم سنجی