مروری برمعیارها و مسائل اخلاقی در پژوهش

اخلاق علمی را مجموعه ای از آداب و اصول اخلاقی تعریف کرده اند که توسط همه اعضاء یک جامعه علمی در استفاده، تولید و نشر دانش رعایت شود. اخلاق در پژوهش یک رابطه عقالنی و قانونی است که به موجب آن، مولفان و پژوهشگران را ملزم به رعایت حقوق مولف و خالق اثر مینمایند. هدف از این پژوهش مروری بر معیارها و آسیبهای مربوط به اخلاق پژوهش بوده است. این پژوهش از نوع مروری روایتی بوده و تنها مقالات فارسی مرتبط از پایگاه های اطلاعاتی بازیابی شده است. در این مقاله علاوه بر ضرورت رعایت اخلاق پژوهش و معرفی پارامترهای مهم اخلاق پژوهش، سوءرفتارهای علمی رایج، راهکارهای بهبود اخلاق پژوهش دانشگاهی از متون علمی مورد بررسی استخراج و ارائه شده است. پژوهش حاضر نشان داد که اخلاق پژوهشی در ایران، علیرغم اهمیت آن، با چالش های متعددی روبرو است. عوامل فرهنگی، اجتماعی، و ساختاری در بروز این چالش ها نقش دارند. برای بهبود وضعیت، پیشنهاد می شود که علاوه بر آموزش های اخلاقی، مکانیزم های نظارتی قوی تری ایجاد شود. همچنین، باید به دنبال ایجاد انگیزه های مناسب برای پژوهشگران باشیم تا آن ها را به رعایت اصول اخلاقی تشویق کنیم. ارتقای سطح آگاهی پژوهشگران، نظارت دقیق تر بر فعالیت های پژوهشی، و تقویت زیرساخت های پژوهشی از جمله راهکارهای بهبود وضعیت اخلاقی پژوهش در کشور است.

کلیدواژه ها:

اخلاق در پژوهش ، مرور روایتی ، آسیب های اخلاقی