رفتار و روند نابهنجاریهای دما در مناطق کوهستانی عمده ایران

یکی از مهم ترین مسائلی که در موضوع تغییر آب و هوا قابل توجه است و اهمیتی زیادی با توجه به کالا و خدماتی دارد که توسط تغییر آب و هوا و گرمایش جهانی ایجاد می شود بخش مربوط به گرمایش جهانی است و این نقش به ویژه با توجه به تاثیر پذیری زیاد پهنه های برف مناطق کوهستانی می تواند مورد توجه باشد در کشور ایران که بخش قابل توجه ای از آب شیرین مصرفی چه به شکل جاری و چه به شکل زیرزمینی از منابع داخلی و عمدتا از کوهستان تامین می شود. گرمایش جهانی به اشکال مختلفی از جمله بیلان برفی مناطق کوهستانی ایران را متاثر کرده است از جمله تغییر ماهیت فاز جامد بارش به مایع افزایش تبخیر، ذوب و تصعید مهمترین آن است مطالعه موجود بر مبنای معدود منابع بین المللی موجود در زمینه دما با دوره ۱۷۳ (نووا) و ۱۴۳ (ناسا) ساله انجام شده است مطابق داده های موجود بیشترین گرمایش در میان فصول مختلف در مناطق کوهستانی فصل زمستان بوده است که اثر بخشی آن در میان دیگر فصول بر چرخه آب بغرنج تر و عمیق تر است. رفتار و روند موجود از داده های برای مناطق کوهستانی ایران نشان از روند تصاعدی دمای این مناطق در طی دوره آماری است. علاوه براین در تمام مناطق کوهستانی ایران نابهنجاری های مثبت به ویژه در یک دهه اخیر به شکل مشخص و غالبی بر رفتار نابهنجاری ها غلبه کرده است بالاترین رقم نابهنجاری های ثبت شده در طول دوره آماری مربوط به ۲ دهه اخیر بوده است. روند و میزان شدت گرمایش در میان ۹ منطقه کوهستانی مورد مطالعه مربوط به منطقه کوهستانی جنوب کشور ۰/۹۸ و پس از آن منطقه غرب و شمال شرق برابر با ۰/۱۴ و ۰/۱۲ درجه سلسیوس برای هر بوده است فصل زمستان و ماه مارس بیشترین نرخ رشد گرمایش را در طی دوره تجربه کرده اند.

کلیدواژه ها:

گرمایش جهانی ، روند نابهنجاری دمایی ، منطقه کوهستانی ، ایران ، نووا ، ناسا