ارزیابی نوع و محل اجرای اقدامات آبخیزداری با استفاده از رویکرد شبیه سازی

پیشنهاد اقدامات کنترل فرسایش خاک در مقیاس حوزه آبخیز نیازمند توازن بین مسائل مالی و هیدرولوژیک از طریق استفاده از روشهای بهینه سازی است. در این پژوهش یک سامانه پشتیبان تصمیم گیری با هدف بهینه سازی الگوی مکانی اجرای سناریوهای آبخیزداری در قالب اقدامات مدیریت کاربری اراضی به منظور کاهش بار رسوب ورودی به سد طالقان، ایجاد شده است این سامانه تصمیم گیری به صورت همزمان به دنبال حداقل نمودن هزینه اجرای اقدامات پیشنهادی در حوزه آبخیز نیز میباشد. این سامانه برای شبیه سازی رواناب و رسوب و همچنین اثر اقدامات آبخیزداری در سطح حوزه آبخیز از مدل هیدرولوژی نیمه توزیعی SWAT استفاده میکند همچنین الگوریتم ژنتیک با مرتب سازی نامغلوب به عنوان یک روش بهینه سازی به دنبال ارائه پاسخهای بهینه در منحنی پارتو میباشد این سامانه در حوزه آبخیز سد طالقان با مساحت حدود ۹۴۰ کیلومتر مربع واقع در رشته کوه البرز مورد آزمون قرار گرفت با اجرای مدل نتایج شامل ۱۰۰ گزینه بهینه با حداقل و حداکثر کاهش رسوب به میزان ۲ و ۳۶ درصد ارائه شد. در ادامه ۵ سناریو از پاسخهای بهینه انتخاب و نقشه پراکنش اقدامات و کارایی آنها مورد ارزیابی قرار گرفت مدیران با استفاده از این ابزار پشتیبان تصمیم گیری قادرند بر اساس اهداف مختلف و منابع مالی گزینه بهینه اقدامات مدیریتی به منظور کاهش بار رسوب ورودی به سد طالقان را انتخاب نمایند.

کلیدواژه ها:

الگوریتم ژنتیک ، سامانه پشتیبان تصمیم گیری ، مدیریت آبخیزداری