نژادهای گوسفندی بومی وابسته به مراتع در ایران

کشور ایران به دلیل دارا بودن شرایط اقلیمی و جغرافیایی خاص و وجود رشته کوه های البرز و زاگرس از دیر باز بستتر مناستبی برای دامداری بوده است. در حال حاضر ۵۰ درصد از گوشتقرمز کشور از طریق دام سبک (گوسفند و بز) تولیتد میگتردد کته وابستگی کامل به مراتع کشور دارند. شناسایی نژادهای گوسفندی بومی غالب در سطح مراتع و تعیین واحتد دامتی در کشتور و آگاهی از میزان علوفه مورد نیاز هر نژاد برای تعیین ظرفیت چرایی مرتع ضروری است. بررسی ها نشان می دهد کته در ستطح کشور ایران ۲۷ نژاد بومی گوسفندی وجود دارد که هر کدام دارای ویژگیهای مختلفی بوده و در مراتتع کشتور برتورن ستنتی پرورش داده می شوند. اندازه واحد دامی در ایران یک راس گوسفند بالغ زنده غیر آبستن و خشک به وزن ۵۰ کیلوگرم گتزارش شده است. در این راستا نیاز روزانه واحد دامی، بر حسب انرژی متابولیسمی در حالت نگهداری و در شترایط چترا در مرتتع، بتر اساس معادله ماف ۸۰/۶ مگاژول برآورد شده است . بطورکلی نژادهای گوستفندی بتومی در ایتران دام چنتدمنووره میباشتند و بخروص از نور تولید گوشت، پشم، پوست و شیر مورد توجه هستند. نژادهای مغانی، قتزل، فشتندی، شتال گوشتتی شتیری؛ نژادهای ماکویی، نائینی، قره گل، بلوچی، کرمانی، فراهانی پشمی گوشتی و نژادهای لتری بختیتاری، کتردی خراستان، عربتی، افشاری، سنگسری، ترکی قشقایی، داالق گوشتی هستند. نژادهای گوسفندان بومی از با ارزشتترین سترمایه هتای ملتی کشتور هستند که جلوگیری از نابودی این ذخایر نیازمند حفظ و حراست، توسعه پرورش و اصلاح نتژاد استت. بته تاکیتد کارشناستان، تحقق این امر، نیازمند اقدامان و برنامه ریزیهای اصولی با ارائه راهکارهای علمی و عملی است.

کلیدواژه ها:

نژاد گوسفندی بومی ، دامداری سنتی ، واحد دامی ، انرژی متابولیسمی