تاثیر آموزش تفکر نقاد بر مهارت حل مسئله در دانش آموزان دوره ابتدایی

مهارت حل مسئله یکی از مولفه های اساسی یادگیری موثر در نظام آموزشی به شمار می رود و نقش مهمی در پرورش تفکر مستقل، خلاقیت و توانایی تصمیم گیری دانش آموزان دارد. از جمله راهکارهای موثر برای تقویت این مهارت، آموزش تفکر نقاد است که بر تحلیل منطقی، ارزیابی شواهد، استنتاج صحیح و تشخیص خطاهای شناختی متمرکز است. مقاله حاضر یک مرور نظام مند از پژوهش های انجام شده درباره تاثیر آموزش تفکر نقاد بر مهارت حل مسئله در دانش آموزان دوره ابتدایی را ارائه می دهد.در این مقاله، یافته های پژوهش های ملی و بین المللی طی دو دهه گذشته با تمرکز بر مقالات علمی-پژوهشی، پایان نامه ها و مطالعات تجربی بررسی شده اند. نتایج نشان می دهند که آموزش تفکر نقاد از طریق روش هایی چون بحث گروهی، تحلیل مسائل واقعی، پرسش گری سقراطی، بازی های فکری و پروژه های مشارکتی، تاثیر قابل توجهی در ارتقاء توانایی حل مسئله در میان دانش آموزان دارد.بررسی ها حاکی از آن است که تفکر نقاد نه تنها به بهبود مهارت های شناختی نظیر تحلیل، ارزیابی و استدلال منجر می شود، بلکه نگرش دانش آموزان نسبت به یادگیری، خودکارآمدی در مواجهه با چالش ها و اعتماد به نفس آنان را نیز افزایش می دهد. همچنین، شواهد نشان می دهد که ترکیب تفکر نقاد با راهبردهای یادگیری فعال، مانند یادگیری مبتنی بر مسئله، بازدهی بیشتری در دوره ابتدایی دارد.در مجموع، مرور پژوهش ها بر اهمیت آموزش نظام مند و هدفمند تفکر نقاد در برنامه درسی ابتدایی تاکید دارد. این امر مستلزم توانمندسازی معلمان، بازنگری در محتوای درسی، و طراحی محیط های یادگیری تعاملی و انعطاف پذیر است تا دانش آموزان بتوانند مهارت های تفکر و حل مسئله را به صورت عملی و پایدار کسب کنند.

کلیدواژه ها:

کلمات کلیدی: تفکر نقاد ، مهارت حل مسئله ، آموزش ابتدایی ، مرور پژوهش ها ، آموزش تفکر ، یادگیری شناختی.