هوش مصنوعی و تحول در آموزش متوسطه: فرصت ها، چالش ها و نقشه راه ادغام

این مقاله با رویکردی مروری-تحلیلی، به بررسی جامع نقش و تاثیرات هوش مصنوعی (AI) بر نظام آموزش دوره متوسطه می پردازد. با ورود به عصر انقلاب چهارم صنعتی، هوش مصنوعی از یک مفهوم آینده نگرانه به یک واقعیت تاثیرگذار در شئون مختلف زندگی، از جمله آموزش، بدل شده است. این فناوری پتانسیل آن را دارد که پارادایم های سنتی یاددهی-یادگیری را به چالش کشیده و فرصت های بی سابقه ای برای شخصی سازی آموزش، ارتقای تعامل یادگیرنده و بهینه سازی فرآیندهای مدیریتی و ارزیابی فراهم آورد. در این مقاله، ضمن تبیین مفاهیم کلیدی هوش مصنوعی در آموزش (AIEd)، کاربردهای اصلی آن در دوره متوسطه در سه محور کلیدی “پشتیبانی از یادگیرنده” (مانند سیستم های تدریس هوشمند و مسیرهای یادگیری انطباقی)، “پشتیبانی از معلم” (مانند ابزارهای تصحیح خودکار و تحلیل عملکرد دانش آموزان) و “پشتیبانی از نظام آموزشی” (مانند مدیریت هوشمند مدارس) مورد واکاوی قرار می گیرد. یافته ها نشان می دهد که ادغام موثر هوش مصنوعی می تواند به افزایش انگیزه دانش آموزان، کاهش بار کاری معلمان و تصمیم گیری داده محور در سطح کلان منجر شود. با این حال، چالش هایی نظیر شکاف دیجیتال، مسائل اخلاقی مربوط به حریم خصوصی داده ها، و لزوم بازنگری اساسی در نقش معلم نیز مورد بحث قرار می گیرد. در نهایت، مقاله با ارائه یک چارچوب عملیاتی و پیشنهادهای کاربردی مبسوط برای سیاست گذاران، مدیران مدارس و معلمان، نقشه راهی برای بهره برداری هوشمندانه و مسئولانه از ظرفیت های هوش مصنوعی در جهت تحول نظام آموزش متوسطه ایران ترسیم می کند.

کلیدواژه ها:

هوش مصنوعی در آموزش (AIEd) ، آموزش متوسطه ، یادگیری شخصی سازی شده ، سیستم های تدریس هوشمند ، تحلیل یادگیری ، اخلاق هوش مصنوعی ، تحول دیجیتال.