بررسی سبک بیان تعلیمی در قابوس نامه با تاکید بر ساختار روایت

پژوهش حاضر با هدف بررسی سبک بیان تعلیمی در قابوس نامه و تاکید بر ساختار روایت انجام شده است. قابوس نامه به عنوان یکی از متون برجسته ادبیات تعلیمی فارسی، دارای زبانی ساده، موجز و در عین حال نصیحت آمیز است که با بهره گیری از آرایه های بلاغی نظیر تمثیل، تشبیه و کنایه، پیام های اخلاقی و تربیتی را به مخاطب منتقل می کند. این تحقیق کوشیده است تا با تحلیل دقیق زبان و لحن تعلیمی قابوس نامه، نقش ساختار روایت را در انسجام متن و انتقال موثر آموزه ها شناسایی نماید. روش پژوهش کیفی و توصیفی و مبتنی بر مطالعه کتابخانه ای است که با استفاده از منابع معتبر علمی و پایگاه های اطلاعاتی مانند سیویلیکا، SID، نورمگز، مگ ایران و گوگل اسکولار انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که قابوس نامه با استفاده از ساختار روایی منسجم و بهره گیری از گفت وگوها، حکایت ها و تمثیل ها، فضایی مناسب برای آموزش و تربیت ایجاد کرده است که ضمن جذابیت ادبی، پیام های تعلیمی را به صورت تدریجی و موثر به مخاطب منتقل می کند. همچنین هماهنگی زبان ساده و نصیحت آمیز با ساختار روایت، موجب افزایش تاثیرگذاری و ماندگاری پیام های اخلاقی و تربیتی شده است. یافته ها بیانگر آن است که سبک بیان تعلیمی و ساختار روایت در قابوس نامه نقش مکمل دارند و هم افزایی آن ها به موفقیت این اثر در انتقال مفاهیم تربیتی و اخلاقی کمک شایانی کرده است. این تحقیق با تاکید بر اهمیت بررسی ساختار روایت در تحلیل سبک بیانی متون تعلیمی، می تواند زمینه ساز مطالعات بیشتر و عمیق تر در حوزه ادبیات تعلیمی فارسی باشد.

کلیدواژه ها:

سبک بیان تعلیمی ، قابوس نامه ، ساختار روایت ، آرایه های بلاغی