آرکی تایپ های آنیما و آنیموس موجود در لیلی و مجنون نظامی؛ مطالعه موردی درس پرورده عشق

حضور آرکی تایپ های آنیما و آنیموس در مبحث مد نظر کتاب فارسی یازدهم متوسطه با سرنویس "پرورده عشق" به وضوح نمایان است. در این سروده، مجنون و لیلی نمادهای برجسته ای از این آرکی تایپ ها هستند که به صورت نمادین در ارتباط با یکدیگر ظاهر می شوند. آنیما، که به جنبه زنانه و ناخودآگاه درون مردان اشاره دارد، در شخصیت لیلی تجلی پیدا می شود. لیلی نه تنها یک معشوق زمینی است بلکه به عنوان نمادی از آرمان ها و کمالات مردانه نیز ظهور می کند. مجنون در پی وصل به لیلی است و عشق او به لیلی در واقع نمایانگر جست وجوی روحی و روانی او برای تکامل و شناخت جنبه های عاطفی و درونی خود است. از سوی دیگر، آنیموس که به جنبه مردانه و ناخودآگاه در زنان اشاره دارد، در شخصیت مجنون متجلی می شود. مجنون که در تکاپوی وصول به حقیقت عشق است، با فداکاری و شور و شوق به دنبال کمال روحی و معنوی است. او با تلاش برای رسیدن به عشق لیلی، در واقع در پی ارتباط با جنبه های عقلانی و مردانه درون خود می باشد. در نهایت، این دو شخصیت، نماد دو قطب مکمل هستند که در کنار هم، فرآیند رشد و تکامل روانی و معنوی را برای یکدیگر ممکن می سازند. شعر نظامی به زیبایی این دو آرکی تایپ را در قالب داستان عاشقانه ای به تصویر می کشد که نه تنها در سطح ظاهری، بلکه در اعماق روان انسان ها نیز بازتاب دارد.

کلیدواژه ها:

پروده عشق ، لیلی ، مجنون ، آنیما ، آنیموس ، کتاب فارسی یازدهم