عفاف در عصر رسانه؛ از حجاب ظاهری تا حجاب رفتاری

در عصر حاضر، رسانه های اجتماعی با گسترش روزافزون خود، به بستری موثر در شکل گیری نگرش ها، ارزش ها و الگوهای رفتاری نوجوانان تبدیل شده اند. یکی از موضوعاتی که تحت تاثیر این فضا قرار گرفته، مفهوم عفاف است؛ مفهومی چندبعدی که از پوشش ظاهری فراتر رفته و ابعاد رفتاری، گفتاری، ارتباطی و حتی مجازی را نیز دربرمی گیرد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر رسانه های اجتماعی بر نگرش دانش آموزان نسبت به عفاف، به ویژه تمایز میان حجاب ظاهری و عفاف رفتاری، انجام شد. این تحقیق با روش پیمایشی و با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته بر روی نمونه ای از دانش آموزان دختر یکی از مدارس متوسطه دوم شهرستان الیگودرز صورت گرفت.نتایج نشان داد که استفاده مداوم از رسانه های اجتماعی با کاهش پایبندی به برخی جنبه های عفاف رفتاری، از جمله وقار، کنترل ارتباط با جنس مخالف، و خودداری از خودنمایی در فضای مجازی، رابطه معناداری دارد. همچنین، بسیاری از دانش آموزان تلقی محدود و صرفا ظاهری از عفاف دارند و آموزش کافی در زمینه درونی سازی این ارزش فرهنگی–دینی دریافت نکرده اند. یافته ها بر ضرورت بازنگری در رویکردهای تربیتی، آموزشی و رسانه ای در قبال نوجوانان تاکید دارد و نقش خانواده، مدرسه و سیاست گذاران فرهنگی را در ارتقای درک صحیح از عفاف دوچندان می سازد.

کلیدواژه ها:

عفاف ، حجاب رفتاری ، رسانه های اجتماعی ، نوجوانان ، تربیت فرهنگی ، فضای مجازی