تحلیل وضعیت و راهکارهای عملیاتی بهبود سلامت روانی- رفتاری سالمندان و مراقبین

مقدمه: با افزایش سریع جمعیت سالمند در ایران، نظام مراقبت خانگی با چالش های مهمی مواجه شده است. مراقبین خانگی که عمدتا از اعضای خانواده هستند، با فشارهای روانی، اقتصادی و اجتماعی قابل توجهی مواجهند که منجر به فرسودگی، افسردگی و حتی بروز بیماری های مزمن در ایشان می شود. از سوی دیگر، سالمندان با چالش های چندگانه ای از جمله بیماری های جسمی مزمن، اختلالات روانی، انزوای اجتماعی و در برخی موارد سوءرفتار مواجه هستند. تحلیل موضوعی در این سند نشان می دهد که بهبود وضعیت سالمندان و مراقبین شان نیازمند مداخلات سیاستی فوری و چندسطحی است. در کوتاه مدت، «آموزش مهارت های مراقبتی و تقویت خدمات سلامت روان» در مراکز بهداشتی می تواند بیشترین تاثیر را داشته باشد. اجرای این راهکارها نسبتا ساده است هزینه اثربخشی مناسبی هم دارند. در میان مدت، «توسعه ی سامانه های حمایتی دیجیتال» می تواند دسترسی به خدمات مشاوره ای را بهبود بخشد، هرچند باید محدودیت های فناورانه سالمندان را در نظر گرفت. «حمایت های مالی از مراقبین» اگرچه مطلوب است، اما به دلیل چالش های اجرایی و نیاز به نظام نظارتی قوی، در اولویت بعدی معرفی شد.این سند بر این نکته تاکید دارد که بهبود شرایط فعلی با در نظر گرفتن همزمان نیازهای سالمندان و مراقبین امکان پذیر است. یک رویکرد یکپارچه که هم به ارتقای مهارت های مراقبتی بپردازد و هم خدمات حمایتی روانی و اجتماعی را تقویت کند، می تواند از فرسودگی مراقبین پیشگیری کند و کیفیت زندگی سالمندان را ارتقا دهد. اجرای مرحله ای این راهکارها با توجه به محدودیت های منابع و زیرساخت های موجود، عملی ترین مسیر برای ایجاد تغییرات پایدار در این حوزه است. سیاستگذاران سلامت بایستی توجه داشته باشند که سرمایه گذاری در این بخش یک ضرورت انسانی و اقدامی پیشگیرانه برای کاهش هزینه های آینده ی نظام سلامت محسوب می شود

کلیدواژه ها:

سلامت روانی- رفتاری ، مراقبین خانگی ، سالمندان ، خلاصه سیاستی