شناسایی علل فلسفی فاعلی و مادی اندیشه نظامی حضرت محمد(ص) در غزوات

اندیشه، فرآیندی است که عقل، ابزار محوری آن است و اندیشه ورزی، حرکت ذهنی و مرور معلومات و دانش های حاضر برای دستیابی به مجهولات و روشنایی بخشیدن به آن ها است. در این میان اندیشه نظامی به عنوان بخشی از اندیشه های اجتماعی ماحصل تفکر اندیشمندان در امور نظامی است؛ اندیشه نظامی بیانگر طرز تلقی مکاتب، نظام های سیاسی، اندیشمندان و نوع نگرش آن ها به مسائل و موضوعات نظامی است و حضرت محمد(ص) نیز به عنوان بهترین الگوی شخصیت اسلام در عرصه های مختلف، دستورها و بیاناتی داشته اند، یکی از مهم ترین اندیشه های ایشان در بحث جهاد و دفاع، غزوات این پیامبر بزرگ الهی می باشد. هدف از انجام این تحقیق شناسایی علل فلسفی فاعلی و مادی غزوات حضرت محمد(ص) است. مقاله حاضر از رویکرد آمیخته کیفی- کمی تبعیت می کند که در مرحله تحلیل کیفی از روش تحلیل محتوی بهره گرفته­شده و در مرحله تحلیل کمی به منظور اعتبارسنجی شاخص ها، مولفه ها و ابعاد اندیشه نظامی حضرت محمد(ص) از فرم CVI و CVR در قالب پرسشنامه بسته محقق ساخته استفاده شده است. براساس علل فلسفی اندیشه نظامی حضرت محمد(ص) علل فاعلی شامل مولفه مجریان ماورایی با شاخص های ماموران، قوای الهی و ملائکه؛ جنود الهی(زمین، آسمان، باد، ...) و مولفه مجریان انسانی با شاخص های حضرت محمد(ص)؛ فرماندهان سریه؛ فرماندهان زیردست؛ مسلمانان شامل انصار، مهاجر و سایرین؛ نیروهای جنگ روانی مسلمانان می باشد.علل مادی شامل مولفه عوامل زیرساختی با شاخص های تجهیزات و سلاح ها؛ آماد و لجستیک؛ پیمان نامه ها؛ اقتصاد مقاومتی و مولفه عوامل محیطی با شاخص های موقعیت جغرافیایی و شرایط جوی می باشد.

کلیدواژه ها:

اندیشه نظامی ، حضرت محمد(ص) ، علل فاعلی ، علل مادی ، غزوات