ارزیابی قابلیت های اقلیمی درمعماری خانه های تاریخی مشهد (دوره قاجار) در راستای استفاده کاربردی در معماری امروز

معماری سنتی ایران، بهویژه در مناطق گرم و خشک، همواره متکی بر اصول و راهکارهایی اقلیمی بوده که با بهرهگیری از عناصر بومی، شرایط آسایش حرارتی را بدون نیاز به منابع انرژی فسیلی فراهم می ساخته است. این پژوهش با هدف بررسی و ارزیابی قابلیتهای اقلیمی معماری خانه های تاریخی دوره قاجار در شهر مشهد انجام شده و تلاش دارد تا با تحلیل ویژگیهای کالبدی و عملکردی این خانه ها، راهکارهای قابل بهره برداری برای معماری معاصر ارائه دهد. روش تحقیق به صورت کیفی و تحلیلی تطبیقی بوده و با استفاده از مطالعات میدانی، نقشه خوانی، تحلیل عناصر اقلیمی همچون حیاط مرکزی، بادگیر، ایوان، ضخامت دیوارها و مصالح بومی انجام گرفته است. نتایج نشان میدهد که خانه های قاجاری مشهد، با توجه دقیق به جهتگیری مناسب، سازمان فضایی درون گرا، و استفاده از عناصر تنظیم کننده ی اقلیم، توانس تهاند شرایط آسایش ساکنان را در فصول مختلف فراهم کنند. بهرهگیری از این اصول در طراحی معماری امروز، بهویژه در راستای توسعه ی معماری پایدار و کاهش مصرف انرژی، میتواند به ایجاد فضاهایی سازگار با محیط زیست و بومیگرا کمک شایانی نماید.

کلیدواژه ها:

معماری اقلیمی ، خانههای تاریخی مشهد ، دوره قاجار ، طراحی پایدار ، معماری بومی