طراحی مدل علی بهبود کیفیت نظارت بر بانک ها و موسسات اعتباری بر اساس نوع ماموریت

هدف: نظام نظارتی موجود در بسیاری از کشورها، به ویژه در ایران، عمدتا از الگوهای کلی و یکپارچه استفاده می کند که در آن تفاوت های ساختاری، ماموریتی و عملیاتی میان بانک ها و موسسات مالی-اعتباری به درستی لحاظ نشده است. این رویکرد یکنواخت، سبب کاهش دقت در شناسایی ریسک ها، عدم انطباق با نیازهای خاص هر نهاد مالی و کاهش اثربخشی اقدامات نظارتی شده است. هدف اصلی پژوهش حاضر طراحی مدل علی–معلولی بهبود کیفیت نظارت بر اساس نوع ماموریت بانک­ ها و موسسات مالی-اعتباری با رویکرد آمیخته (فراترکیب–دیمتل فازی) است.روش شناسی پژوهش: تحقیق حاضر به روش میکس متد (کیف–کمی) و به صورت اکتشافی صورت پذیرفته است. آنگاه با استفاده از نظر سنجی از ۲۵ خبره صنعت بانکداری با حداقل ۱۰ سال سابقه تجربه اجرایی در حوزه مالی  و بانکی و با تحصیلات کارشناسی ارشد و دکترا جهت بررسی روایی و پایایی مدل پیشنهادی استفاده شد. همچنین پرسشنامه­های مقایسات زوجی بین خبرگان توزیع و با تکنیک تصمیم­گیری چند شاخصه دیمتل فازی به بررسی میزان شدت اثرگذاری و اثر پذیری میان ابعاد پژوهش پرداخته شده است.یافته ها: یافته های تحقیق نشان می دهد که با استفاده از رویکرد فراترکیب تعداد ۹ بعد و ۴۰ مولفه منتخب شدند. از بین ابعاد برگزیده شدند. همچنین نتایج تحلیل دیمتل فازی نشان می دهد، تاثیرگذارترین بعد پژوهش حاضر در خصوص نظارت بر بانک­ ها و موسسات اعتباری بر اساس مقدار (D+R) بعد نظارت قانونی و مقرارتی از بین ابعاد مستقل و علت با بیشترین مقدار و اثرگذارترین متغیر می باشد. همچنین از بین ابعاد وابسته و معلول بر اساس کمترین مقدار (D-R) بعد عملکرد محیط زیستی و اجتماعی اثرپذیرترین متغیر دربهبود کیفیت نظارت بر بانک­ ها و موسسات اعتباری شناخته شد.اصالت/ارزش افزوده علمی: استفاده از رویکرد فرا ترکیب در تحلیل پژوهش های پیشین که می تواند افق های تازه ای برای طراحی مدل های اثربخش و مبتنی بر بهبود کیفیت نظارت نظام بانکداری فراهم آورد؛ بنابراین، پژوهش حاضر از منظر نوآوری در روش شناسی، پاسخ به نیاز روز نظام مالی کشور و ارتقا اثربخشی نظارت بر نهادهای پولی، از اهمیت علمی و کاربردی بالایی برخوردار است. همچنین این تحقیق منجر به شناخت شدت روابط میان ابعاد بهبود کیفیت بر نظارت صنعت بانکداری و توجه بیش از پیش به این مولفه ها را فراهم نموده است.

کلیدواژه ها:

بهبود نظارت ، تکنیک دیمتل فازی ، روش فراترکیب ، صنعت بانکداری ، ماموریت بانک ها