آموزش مهارت های زندگی از طریق متون ادبی:از کلیله و دمنه تا معاصر

ادبیات، در کنار نقش زیباشناختی و هنری خود، بستری غنی برای آموزش غیرمستقیم مهارت های زندگی به شمار می رود. متون ادبی با روایت هایی برگرفته از تجربه های انسانی، پندهای اخلاقی، تعارض های درونی و بیرونی شخصیت ها و موقعیت های چالش برانگیز، ظرفیت بالقوه ای برای انتقال مفاهیمی چون همدلی، مسئولیت پذیری، تصمیم گیری، حل مسئله، خودآگاهی و ارتباط موثر دارند. در این میان، آثار ادبی فارسی همچون کلیله و دمنه، مرزبان نامه، گلستان سعدی و همچنین داستان های معاصر، منابعی ارزشمند برای آموزش مهارت های زندگی در محیط های آموزشی به شمار می آیند. کلیله و دمنه، به ویژه به دلیل بهره گیری از زبان تمثیلی و روایت از زبان حیوانات، مفاهیمی چون حیله گری، صداقت، تدبیر و پیامدهای انتخاب های اخلاقی را به صورتی غیرمستقیم اما عمیق منتقل می کند.این مقاله با رویکردی تحلیلی–کاربردی، به بررسی چگونگی استفاده از متون ادبی در آموزش مهارت های زندگی می پردازد. از بررسی تمثیل های اخلاقی در متون کهن تا مضامین اجتماعی و روان شناختی در داستان های معاصر، نشان داده می شود که ادبیات می تواند به عنوان ابزاری موثر و کم هزینه در ارتقاء سلامت روان، رشد فردی و بهبود روابط اجتماعی دانش آموزان مورد استفاده قرار گیرد. این تحلیل همچنین پیشنهاداتی برای به کارگیری نظام مند این متون در برنامه درسی و فعالیت های مکمل ارائه می دهد. نتایج نشان می دهد که تلفیق آموزش مهارت های زندگی با ادبیات، نه تنها کارایی آموزشی را افزایش می دهد، بلکه منجر به یادگیری عمیق تر، پایدارتر و انسانی تر می گردد.