بذر انگیزه در گلخانه هنرستان

کاهش انگیزه تحصیلی در میان دانش آموزان هنرستانی، به ویژه در رشته هایی که اغلب به صورت غیرداوطلبانه انتخاب می شوند، یکی از چالش های مهم نظام آموزش فنی و حرفه ای و کاردانش در کشور به شمار می رود. این پژوهش با رویکرد کیفی و مبتنی بر روایت تجربه، به بررسی تاثیر یک مداخله آموزشی عملی با محوریت ساخت گلخانه در یکی از هنرستان های کشاورزی می پردازد. در آغاز سال تحصیلی، اغلب دانش آموزان رشته خدمات گلخانه ای، بدون علاقه اولیه و صرفا به دلیل عدم قبولی در سایر رشته ها جذب شده بودند. بی انگیزگی، بی تفاوتی نسبت به درس ها، و ضعف در تمرکز از جمله ویژگی های بارز فضای آموزشی آنان بود. در پاسخ به این وضعیت، گروهی از معلمان هنرستان کشاورزی با هدف ایجاد تحول در نگرش و عملکرد دانش آموزان، اقدام به طراحی و اجرای پروژه ای عملی کردند که هم جنبه آموزشی داشته باشد و هم زمینه ساز مشارکت، مسئولیت پذیری و تقویت خودباوری شود. پروژه «ساخت گلخانه آموزشی» با حمایت مدیریت مدرسه و همکاری اداره آموزش و پرورش اجرایی شد. در جریان این پروژه، دانش آموزان به صورت مستقیم در مراحل طراحی، ساخت، کاشت و نگهداری گلخانه مشارکت فعال داشتند. نتایج این تجربه نشان داد که درگیر شدن دانش آموزان در فرآیند یادگیری عملی، موجب افزایش محسوس انگیزه، علاقه به رشته، بهبود تعاملات گروهی، شکل گیری نگرش های کارآفرینانه و ارتقاء حس مسئولیت پذیری آنان گردید. همچنین، مشاهده رشد گیاهان و لمس نتایج واقعی کار، به تقویت حس مفید بودن، خودباوری و اعتمادبه نفس انجامید. این پژوهش بیانگر آن است که آموزش مبتنی بر پروژه، حتی در شرایط کم امکانات نیز می تواند نقش موثری در بهبود کیفیت یادگیری، ارتقاء نگرش نسبت به آینده شغلی و افزایش مشارکت فعال دانش آموزان ایفا کند.