تاثیر فناوری های نوین بر نظام های تدریس اسلامی: بازنگری مبانی فقهی و حقوقی در عصر دیجیتال

پژوهش حاضر، با استناد به مبانی فقهی و حقوقی  و با رویکردی تحلیلی- انتقادی، به بررسی نقش فناوری های نوین در تحول و بهبود نظام های تدریس اسلامی پرداخته و چالش ها و فرصت های ناشی از ادغام ابزارهای دیجیتال را در حوزه انتقال مفاهیم دینی مورد ارزیابی قرار می دهد. نظام های آموزشی اسلامی که از دیرباز بر اساس منابع معتبر فقهی و شرعی بنیان نهاده شده اند. در مواجهه با سرعت تحولات فن آوری، نیازمند بازنگری اساسی در رویکردهای آموزشی خود می باشند. استفاده از فناوری هایی نظیر هوش مصنوعی، واقعیت افزوده و سیستم های آموزش مجازی، زمینه ایجاد محیط های آموزشی تعاملی، شخصی سازی شده و کارآمد را فراهم می آورد و می تواند روند حفظ متون مقدس و تفسیر عمیق مفاهیم شرعی را تسهیل کند. در این پژوهش از روش های ترکیبی کیفی و کمی، شامل تحلیل محتوای متون دینی، مطالعات تطبیقی و بررسی داده های آماری به دست آمده از نمونه های منتخب در کشورهایی مانند ایران، مالزی، ترکیه و مصر، بهره گرفته شده است. پژوهش با دقت به بررسی چالش های موجود در بکارگیری فناوری های نوین از جمله حفظ اصالت متون مقدس، تضمین امنیت اطلاعات و رعایت اصول و استانداردهای فقهی و حقوقی پرداخته و راهکارهای اجرایی جهت تدوین سیاست های آموزشی دیجیتال اسلامی را پیشنهاد می دهد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که بهره گیری نظام مند از فناوری های نوین نه تنها موجب افزایش اثربخشی فرآیند تدریس و انتقال ارزش های دینی می شود، بلکه افق های نوینی برای بازنگری چارچوب های فقهی-حقوقی در مواجهه با چالش های دیجیتال ایجاد می نماید. از این رو، تدوین استانداردهای یکپارچه آموزشی مبتنی بر مبانی شرعی و حقوقی، در کنار ایجاد همکاری نزدیک میان حوزه های علمیه، محققین فقه و حقوق اسلامی و کارشناسان فناوری، به عنوان گامی اساسی در جهت ارتقای سیستم های تدریس اسلامی در عصر دیجیتال پیشنهاد می شود.

کلیدواژه ها:

فناوری های نوین ، فقی حقوقی ، عصردیجیتال