اثربخشی برنامه آموزشی دوستدار اشتباه بر انگیزش پیشرفت تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان پسر پایه ششم

چکیده پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه آموزشی دوستدار اشتباه بر انگیزش پیشرفت تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی در میان دانش آموزان پسر پایه ششم ابتدایی انجام گرفت. بهبود متغیرهای تحصیلی، به ویژه انگیزش و خودکارآمدی، از عوامل کلیدی در موفقیت تحصیلی دانش آموزان به شمار می آید. یکی از رویکردهای نوین در این زمینه، بهره گیری از برنامه های آموزشی دوستدار اشتباه است که با ایجاد محیطی امن و پذیرای اشتباه، زمینه یادگیری عمیق تر و کاهش اضطراب ناشی از اشتباه را فراهم می آورد. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر پایه ششم شهرستان کنگاور در سال تحصیلی ۱۴۰۲–۱۴۰۱ بود که از میان آن ها ۴۰ نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هرکدام ۲۰ نفر) گمارده شدند. گروه آزمایش در طی ۸ جلسه ۹۰ دقیقه ای آموزش برنامه دوستدار اشتباه را دریافت کرد، در حالی که گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه انگیزش پیشرفت تحصیلی هرمنس (۱۹۷۰) و مقیاس خودکارآمدی تحصیلی جینکز و مورگان (۱۹۹۹) بود. تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی انجام شد. یافته ها نشان داد برنامه آموزشی دوستدار اشتباه موجب بهبود معنادار در مولفه های انگیزش پیشرفت تحصیلی شامل اعتماد به نفس، پشتکار، آینده نگری و سخت کوشی شد و این بهبودها در مرحله پیگیری نیز پایدار ماندند (۰۵/۰>p). همچنین، این برنامه به بهبود مولفه هایی از خودکارآمدی تحصیلی مانند تلاش و درک بافت منجر شد (۰۵/۰>p) اما بر مولفه استعداد تاثیر معناداری نداشت(۰۵/۰خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان باشد. از این رو، توصیه می شود طراحی و اجرای چنین برنامه هایی در مدارس مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

آموزش مبتنی بر اشتباه ، انگیزش پیشرفت تحصیلی ، برنامه آموزشی دوستدار اشتباه ، پیشرفت تحصیلی ، خودکارآمدی تحصیلی