اثربخشی CBT بر کاهش علائم اضطراب و بهبود کارکرد بین فردی در بیماران مبتلا به اختلال شخصیت اجتنابی آناهیت

اختلال شخصیت اجتنابی یکی از اختلالات مزمن و ناتوان کننده شخصیت است که با ترس شدید از طرد، حساسیت به ارزیابی منفی، و اجتناب از تعاملات اجتماعی مشخص می شود. با توجه به شیوع بالا و پیامدهای منفی این اختلال، هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان شناختی-رفتاری (CBT) بر کاهش علائم اضطراب و بهبود کارکرد بین فردی در مبتلایان به این اختلال بود. این مطالعه به روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون–پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری شامل افراد ۲۰ تا ۴۵ ساله مبتلا به اختلال شخصیت اجتنابی مراجعه کننده به مراکز روان درمانی در سال ۱۴۰۳ بود. پس از غربالگری اولیه و انجام مصاحبه بالینی (SCID-۵-PD)، ۳۰ نفر به صورت در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (CBT) و کنترل (لیست انتظار) قرار گرفتند. گروه آزمایش طی ۸ جلسه ۹۰ دقیقه ای درمان شناختی-رفتاری گروهی دریافت کرد. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس اضطراب بک (BAI) و مقیاس مشکلات بین فردی (IIP-۳۲) بودند. داده ها با آزمون تحلیل کوواریانس (ANCOVA) تحلیل شدند. نتایج تحلیل ها نشان داد که CBT به طور معناداری موجب کاهش علائم اضطراب (p < ۰.۰۰۱) و بهبود کارکرد بین فردی (p < ۰.۰۰۱) در گروه آزمایش شد. اندازه اثر برای هر دو متغیر بالا بود (η² > ۰.۴۵).درمان شناختی-رفتاری می تواند به عنوان یک رویکرد موثر در کاهش اضطراب و ارتقاء عملکرد بین فردی در بیماران مبتلا به اختلال شخصیت اجتنابی به کار رود و لازم است در برنامه های درمانی مراکز سلامت روان گنجانده شود.

کلیدواژه ها:

اختلال شخصیت اجتنابی ، درمان شناختی-رفتاری ، اضطراب ، کارکرد بین فردی