تاثیر فناوری های نوین بر رفتار اطلاع یابی: چالش ها، فرصت ها و نقش کلیدی سواد اطلاعاتی در دنیای دیجیتال (مروری بر ادبیات اخیر جهان)

هدف: در این مقاله مروری، به بررسی تاثیرات فناوری های نوین نظیر هوش مصنوعی و الگوریتم های یادگیری ماشین بر رفتار اطلاع یابی کاربران در دنیای دیجیتال پرداخته می شود. با پیشرفت های فناوری، نحوه جستجو و استفاده از اطلاعات به طور چشمگیری تغییر کرده و ابزارهای جستجوی هوشمند به کاربران امکان دسترسی سریع تر و دقیق تر به منابع معتبر را فراهم کرده اند. این پژوهش به بررسی مطالعات منتشر شده بین سال های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ می پردازد و نقش فناوری های نوین در بهبود غربالگری اطلاعات، کاهش بار اطلاعاتی و افزایش دقت در فرآیند اطلاع یابی را تحلیل می کند. علاوه بر این، چالش هایی مانند امنیت اطلاعات، کاهش تفکر انتقادی و اضطراب اطلاعاتی که همچنان بر این حوزه تاثیرگذارند، مورد بررسی قرار می گیرند. در نهایت، راهکارهایی برای بهبود رفتار اطلاع یابی از طریق تقویت سواد اطلاعاتی و بهبود دسترسی به منابع الکترونیکی ارائه شده است.روش شناسی:این پژوهش به صورت مروری نظام مند بر روی مطالعات و مقالات منتشر شده در زمینه رفتار اطلاع یابی انجام شده است. برای انجام این مطالعه، مراحل زیر طی شده است:جستجوی مقالات علمی از پایگاه های داده های معتبر علمی نظیرگوگل اسکالر، پاپ مد، اسکوپوس و وب اف ساینس انجام شده است. کلیدواژه هایی مانند «رفتار اطلاع یابی»، «سواد اطلاعاتی»، «جستجوی اطلاعات دیجیتال»، «هوش مصنوعی در اطلاع یابی»، و «چالش های اطلاعاتی » به انگلیسی استفاده شده اند. این کلیدواژه ها به نحوی انتخاب شده اند که تمامی جنبه های مرتبط با موضوع پژوهش پوشش داده شود. مقالات بررسی شده در این پژوهش بین سال های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ منتشر شده اند تا نتایج پژوهش های به روز و مرتبط با تحولات اخیر در حوزه اطلاع یابی و پیشرفت های فناوری مورد بررسی قرار گیرند.یافته ها: نتایج این پژوهش نشان می دهد که فناوری های نوین نقش مهمی در افزایش سرعت و دقت جستجوی اطلاعات ایفا کرده اند و به ویژه در حوزه های علمی، با استفاده از الگوریتم های هوشمند، توانسته اند کیفیت جستجو را بهبود بخشند. هوش مصنوعی و یادگیری ماشین با ایجاد ابزارهای پیشرفته، کاربران را در مدیریت اطلاعات و کاهش اضطراب اطلاعاتی یاری کرده اند. با این حال، چالش های موجود، به ویژه در زمینه امنیت اطلاعات و تفکر انتقادی، همچنان باید مورد توجه قرار گیرند. پیشنهاد می شود که آموزش سواد اطلاعاتی به عنوان یکی از راهکارهای اصلی برای بهبود رفتار اطلاع یابی در دستور کار قرار گیرد. به علاوه، بهبود دسترسی به منابع الکترونیکی و استفاده از فناوری های هوشمند جستجو نیز می تواند به کاهش بار اطلاعاتی و بهبود کیفیت اطلاعات دسترسی یافته کمک کند.

کلیدواژه ها:

رفتار اطلاع یابی ، سواد اطلاعاتی ، جستجوی اطلاعات دیجیتال ، هوش مصنوعی در اطلاع یابی ، چالش های اطلاعاتی