بررسی ریشه های تورم در اقتصاد ایران و ارائه راهکارهای سیاستی

اقتصاد کلان با هدف افزایش رفاه عمومی به دنبال تقویت رشد اقتصادی و کنترل تورم در سطوح پایین است. ثبات قیمت یکی از عوامل تعیین کننده نرخ رشد یک اقتصاد است و تورم بسیار بالا به شدت اقتصاد را تحت تاثیر قرار می دهد. تورم موجب ایجاد نااطمینانی شده، چشم انداز فعالیت های اقتصادی را مخدوش کرده و وضعیت نسبی دهک های درآمدی پایین را نسبت به دهک های درآمدی بالا بدتر می کند. از این رو، سیاستگذاران بسیاری از کشورها، سیاست های پولی و مالی را برای حفظ تورم در نرخ مطلوب اجرا می کنند. بر اساس مطالعات انجام شده افزایش نوسانات یا نااطمینانی در مورد تورم قیمت های نسبی را مخدوش می کند و ریسک های مضاعفی را به قراردادهای بلندمدت اضافه می کنند و سطوح بالای تورم هزینه های بسیاری را برای اقتصاد به همراه دارد.تورم در ایران به یکی از مشکلات پایدار کشور تبدیل شده و ایران برخلاف بسیاری از کشورهای جهان نتوانسته است تورم را در سطوح پایین حفظ کند. میانگین سالانه تورم کشور در بازه ۱۳۷۶ تا ۱۴۰۱ برابر ۲۰ درصد بوده، در حالی که میانگین تورم جهان در این بازه برابر ۳.۵ درصد بوده است. میانگین تورم کشورهای منطقه نیز در این بازه زمانی بسیار کمتر از ایران بوده است. به عنوان مثال عربستان ۲ درصد، افغانستان ۵ درصد، عراق ۸ درصد و ارمنستان ۴ درصد است و فقط میانگین تورم ترکیه(۲۵ درصد) از ایران بیشتر بوده است. این روند نشان دهنده این مسئله است که تورم بالا در ایران تبدیل به یک معضل ساختاری و ماندگار شده است.

کلیدواژه ها:

تورم ، نرخ ارز ، رشد نقدینگی ، ناترازی بانکی ، ناترازی بودجه ای