رابطه بین عدالت اجتماعی ادراک شده و شکوفایی روان شناختی در گروه های حاشیه ای

این پژوهش به بررسی رابطه بین عدالت اجتماعی ادراک شده و شکوفایی روان شناختی در گروه های حاشیه ای ساکن شهر مشهد پرداخته است. عدالت اجتماعی ادراک شده، شامل ابعاد توزیعی، رویه ای و تعاملی، به عنوان درک افراد از منصفانه بودن توزیع منابع، فرآیندها و تعاملات اجتماعی، و شکوفایی روان شناختی، به عنوان حالتی از بهزیستی مثبت شامل خودمختاری، رشد شخصی و روابط مثبت، مورد توجه قرار گرفت. پژوهش از رویکرد ترکیبی با طراحی همگرا استفاده کرد. داده های کمی از ۴۰۰ نفر (۱۸ تا ۴۵ ساله) از گروه های حاشیه ای (افراد با وضعیت اقتصادی-اجتماعی پایین و مهاجران) با استفاده از مقیاس شکوفایی روان شناختی ریف و مقیاس عدالت اجتماعی ادراک شده جمع آوری شد. داده های کیفی از مصاحبه های نیمه ساختارمند با ۳۰ نفر به دست آمد. تحلیل های توصیفی نشان داد که میانگین شکوفایی روان شناختی ۶۸.۲ (انحراف معیار = ۱۲.۵) و عدالت تعاملی (۴.۱) قوی تر از عدالت رویه ای (۳.۷) و توزیعی (۳.۹) بود. تحلیل همبستگی نشان داد که عدالت تعاملی (r = ۰.۴۸، p < ۰.۰۱) و رویه ای (r = ۰.۴۱، p < ۰.۰۱) با شکوفایی همبستگی مثبت دارند، اما عدالت توزیعی (r = ۰.۲۹، p < ۰.۰۵) ضعیف تر بود. رگرسیون چندمتغیره نشان داد که عدالت تعاملی (β = ۰.۳۶) و رویه ای (β = ۰.۲۷) پیش بینی کننده های اصلی شکوفایی هستند (R² = ۰.۳۹). مهاجران نمرات شکوفایی پایین تری (۶۵.۸) نسبت به ساکنان مناطق محروم (۶۹.۵) داشتند. تحلیل کیفی مضامینی نظیر "حمایت اجتماعی و رفتار منصفانه"، "تجربه تبعیض" و "محدودیت های دسترسی به منابع" را برجسته کرد. ترکیب داده ها نشان داد که عدالت تعاملی و رویه ای شکوفایی را تقویت می کنند، اما نابرابری توزیعی، به ویژه برای مهاجران، مانع است. این نتایج با نظریه های خودمختاری و سیستم های اجتماعی-اکولوژیکی هم راستا هستند. پژوهش بر تقویت تعاملات منصفانه و بهبود دسترسی به منابع برای ارتقای شکوفایی تاکید دارد.

کلیدواژه ها:

عدالت اجتماعی ادراک شده ، شکوفایی روانشناختی ، گروه های حاشیه ای