بررسی تحلیلی نقش و اهمیت احزاب در توسعه سیاسی واجتماعی ایران بعد از انقلاب تا به امروز

هدف این مقاله بررسی تحلیلی نقش و اهمیت احزاب در توسعه سیاسی واجتماعی ایران بعد از انقلاب تا به امروز بود. در این نوشتار، ریشه های حزب گریزی و عدم تحزب نهادمند در ایران سده اخیر از زاویه جامعه شناختی و تاریخی بررسی و تحلیل شد. شواهد تاریخی و نتایج مطالعات محدود انجام شده در سال های اخیر نشان از بی اعتمادی قابل توجه مردم و جوانان به احزاب سیاسی بوده است. مردم به دلایلی مانند قدرت طلبی، نخبه گرایانه بودن، قائم به شخص بودن، وابستگی به حکومت و قدرت های خارجی، عدول احزاب از وعده ها و برنامه های اعلامی و مانند آن،در سده اخیر نسبت به احزاب نظر مثبتی نداشته و عمدتا به مشارکت حزبی بی تمایل بوده اند. مردم احزاب را عمدتا قدرت طلب و بی تفاوت به مردم و مصالح جمعی می دانند. در ایران اما عواملی چون عملکرد ضعیف و فصلی بودن احزاب، موانع قانونی، عدم پذیرش احزاب در فرهنگ سیاسی مردم مانع تاثیرگذاری این نهاد بر فرایند توسعه سیاسی است. نتیجه اینکه یک نظام سیاسی درحال توسعه برای جذب و حل تعارضات موجود نوپدید در یک جامعه سیاسی می بایست ظرفیت ها و گنجایش های­ لازمه را توسط سازمان ها و سیستم های نهادمند در درون خویش به وجود آورد به این ترتیب بدیهی است­که قوی ترین عامل توسعه ایجاد نظام حزبی است، آن هم نه هر سازمان و حزبی بلکه تشکیلاتی نهادینه شده در طول زمان و بهره مند از محتوایی اثربخش و کارآمد و این امری است که در یک جامعه و در یک نظام سنتی به سادگی میسر نیست.

کلیدواژه ها:

احزاب ، توسعه سیاسی ، اجتماعی ، ایران بعد از انقلاب