ضرورت ها و راهکارهای برنامه ریزی درسی انعطاف پذیر برای آموزش بحران ها در مدارس: ایجاد آمادگی ذهنی و مهارت های مقابله برای دانش آموزان

در دهه های اخیر، جوامع بشری با بحران های گوناگونی نظیر پاندمی ها، بلایای طبیعی، جنگ ها و ناپایداری های اقلیمی مواجه بوده اند که نظام های آموزشی را به شدت تحت تاثیر قرار داده اند. در چنین شرایطی، نیاز به بازنگری در برنامه ریزی درسی مدارس به منظور ارتقای تاب آوری دانش آموزان و آماده سازی ذهنی آنان برای مواجهه با شرایط بحرانی، بیش از پیش احساس می شود. پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی-تحلیلی، به بررسی ضرورت ها، راهکارها و ویژگی های برنامه ریزی درسی انعطاف پذیر برای آموزش بحران ها در محیط های آموزشی می پردازد و تلاش دارد چارچوبی برای تربیت دانش آموزانی توانمند در مقابله با شرایط پیش بینی ناپذیر ارائه دهد.یافته های این پژوهش نشان می دهد که برنامه ریزی درسی سنتی، که مبتنی بر ساختارهای ثابت، محتوای از پیش تعیین شده و رویکردهای خطی است، توان پاسخگویی به نیازهای روانی، اجتماعی و آموزشی دانش آموزان در شرایط بحرانی را ندارد. در مقابل، برنامه درسی انعطاف پذیر که از اصول یادگیری مشارکتی، مهارت محور و موقعیت محور بهره می گیرد، به دانش آموزان کمک می کند تا علاوه بر یادگیری مفاهیم علمی، مهارت های حیاتی نظیر حل مسئله، تصمیم گیری در شرایط اضطراری، خودتنظیمی هیجانی و کار گروهی را نیز کسب کنند.تحلیل منابع نظری و مطالعات پیشین حاکی از آن است که گنجاندن آموزش های مرتبط با مدیریت بحران، بهداشت روان، و سواد دیجیتال در برنامه های درسی، نقش مهمی در ارتقای آمادگی ذهنی دانش آموزان ایفا می کند. همچنین، انعطاف در طراحی محتوا، زمان بندی، روش های ارزشیابی و بهره گیری از فناوری های نوین آموزشی از جمله الزامات کلیدی در برنامه ریزی درسی برای شرایط بحرانی است.در پایان، پژوهش ضمن تاکید بر لزوم آموزش معلمان برای ایفای نقش تسهیل گر و تاب آور، پیشنهاد می دهد که سیاست گذاران آموزشی با رویکردی آینده نگر، چارچوب های درسی انعطاف پذیر را به عنوان بخشی از سیاست های کلان آموزش در شرایط ناپایدار در نظر گیرند تا مدارس به کانون های تربیت نسل های آماده، مقاوم و مسئول تبدیل شوند.

کلیدواژه ها:

برنامه ریزی درسی انعطاف پذیر ، آموزش بحران ، مدرسه