تحلیل نقش حقوق ثبتی در حفظ و صیانت اموال شهرداری ایلام: مطالعه موردی حفاظت فیزیکی

حفظ و صیانت از اموال عمومی، به ویژه اموال تحت مدیریت شهرداری ها، یکی از محورهای کلیدی در مدیریت شهری و توسعه پایدار است که نیازمند راهکارهای جامع حقوقی و عملیاتی می باشد. حقوق ثبتی به عنوان پایه و اساس نظام مالکیت در بسیاری از کشورها، نقش اساسی در تضمین مالکیت قانونی، جلوگیری از تضییع حقوق مالکانه و کاهش تخلفات مرتبط با اموال غیرمنقول ایفا می کند (Brown & Taylor, ۲۰۲۳). پژوهش های معاصر نشان داده اند که ترکیب سیستم های حقوق ثبتی با سازوکارهای حفاظتی فیزیکی، می تواند امنیت اموال عمومی را به شکل چشمگیری افزایش داده و زمینه ساز شفافیت، پاسخگویی و بهبود مدیریت شهری گردد (Wang et al., ۲۰۲۲; Ahmed & Smith, ۲۰۲۱).با توجه به اهمیت این موضوع در ایران و به ویژه در شهرداری های کلان شهرها و شهرهای در حال توسعه مانند ایلام، مطالعه حاضر با هدف تحلیل نقش حقوق ثبتی در حفظ و صیانت اموال شهرداری ایلام انجام شده است. این تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی بوده و داده ها از طریق مصاحبه با کارشناسان حفاظت فیزیکی، بررسی اسناد رسمی ثبت املاک و مشاهدات میدانی در اماکن تحت حفاظت جمع آوری گردیده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که هرچند شهرداری ایلام دارای سامانه های ثبت دقیق اموال است که موجب افزایش شفافیت و قابلیت پیگیری حقوقی شده، اما ضعف در هماهنگی بین بخش های ثبت و حفاظت فیزیکی، نواقص قانونی و کمبود آموزش تخصصی کارکنان حفاظت، از مهم ترین موانع عملیاتی در صیانت از اموال می باشند. این عوامل باعث کاهش اثربخشی اقدامات حفاظتی و افزایش خطر سرقت و آسیب به اموال عمومی شده است.بر اساس نتایج، ادغام فرآیندهای حقوق ثبتی با اقدامات حفاظتی فیزیکی و ارتقای آموزش تخصصی کارکنان حفاظت فیزیکی، می تواند به عنوان راهکارهای کلیدی برای بهبود حفظ و صیانت اموال شهرداری مطرح گردد. این پژوهش نه تنها به مدیران شهری و مسئولان حفاظت فیزیکی شهرداری ایلام کمک می کند تا سیاست ها و فرآیندهای خود را بهبود بخشند، بلکه زمینه ساز مطالعات بعدی در حوزه مدیریت حقوقی و فنی اموال عمومی خواهد بود