سنجش اثربخشی جایگزینی سیستم روشنایی سنتی با LED از منظر شاخص های انرژی، اقتصادی و کیفی(مطالعه موردی: بوستان بعثت منطقه یک شهر شیراز)

با توجه به شاخص شدت انرژی ۱.۵ برابری ایران نسبت به میانگین جهانی (گزارش IEA ۲۰۲۳) و رشد ۷٪ سالانه مصرف برق روشنایی معابر (آمار وزارت نیرو، ۱۴۰۱)، بهینه سازی سیستم های روشنایی شهری به عنوان یکی از راهبردهای کلیدی کاهش پیک مصرف و مدیریت بحران انرژی کشور محسوب می گردد. این مطالعه با تمرکز بر الگوسازی پروژه های بهینه سازی انرژی در زیرساخت های شهری، به ارزیابی جامع جایگزینی سیستم های روشنایی سنتی با فناوری LED پرداخته است. بنابراین در این مطالعه به سنجش دقیق کارایی فنی-اقتصادی، پیامدهای زیست محیطی و اثربخشی اجتماعی پروژه نصب ۲۰۰ پایه چراغ LED در بوستان بعثت شیراز به عنوان الگوی قابل تعمیم به سایر فضاهای شهری شهر شیراز صورت پذیرفت. این پژوهش میدانی طی ۱۸ ماه (دی ۱۴۰۰ تا خرداد ۱۴۰۲) با استفاده از روش های تحلیلی-میدانی و جمع آوری سیستماتیک داده های کمی و کیفی انجام شد. ابزارهای مورد استفاده شامل دستگاه لوکس متر، ثبت کننده انرژی، دوربین دمایی، پرسشنامه ارزیابی و نرم افزارهای تخصصی شبیه سازی نور و تحلیل آماری بودند. داده ها با روش های تحلیل آماری چندمتغیره و ارزیابی چرخه عمر (LCA) پردازش گردیدند. . نتایج نشان می دهد که چراغ های LED به ۶۲.۵ درصد مصرف انرژی کاهش می یابد، بهبود ۴۷.۳ درصدی کیفیت نوررسانی، کاهش ۷۳.۸ درصدی هزینه های تعمیر و نگهداری، افزایش ۸۲.۴ درصدی رضایت از محیط زیست و کاهش ۴۵.۶ درصدی نوررسانی نوری است. تحلیل اقتصادی نیز نشان داد که سرمایه گذاری اولیه ۲.۸ میلیارد تومانی با نرخ تنزیل ۱۵ درصد، دوره بازگشت سرمایه ۲ سال و ۴ ماهه و نرخ بازده داخلی (IRR) برابر با ۳۸.۷ درصد است. پس به عنوان راهکاری استراتژیک پاسخگوی نیاز مبرم فضای سبز شهری شهرداری شیراز به مدیریت مصرف انرژی است. یافته ها گویای توجیه پذیری فنی-اقتصادی گسترده سازی این طرح در سطح فضای سبز شهری شهرداری شیراز می باشد که پتانسیل کاهش مصرف سالانه برق را داراست. بنابراین تدوین «سند راهبردی بهینه سازی روشنایی شهری» با محوریت فناوری های کم مصرف، با توجه به ظرفیت کاهش حداقل ۱۵ درصدی پیک مصرف برق فضای سبز شهری پیشنهاد می گردد.

کلیدواژه ها:

چراغ LED ، روشنایی شهری ، بوستان بعثت شیراز ، بهینه سازی انرژی ، تحلیل اقتصادی