کودکان والدین کمال گرا: از اضطراب موفقیت تا فرسودگی تحصیلی

کمال گرایی والدین، به عنوان یکی از ویژگی های مهم شخصیتی، می تواند تاثیرات گسترده ای بر سلامت روان، رشد فردی، و عملکرد تحصیلی فرزندان بگذارد. در بسیاری از جوامع، به ویژه در کشورهایی مانند ایران که موفقیت تحصیلی با ارزش اجتماعی، منزلت خانوادگی و آینده ی اقتصادی گره خورده است، والدین تمایل دارند تا انتظارات بالایی از فرزندان خود داشته باشند. این انتظارات، اگرچه در نگاه نخست ممکن است مشوق تلاش و پیشرفت باشند، در عمل می توانند منجر به اضطراب، ترس از شکست، خودسرزنشی و در نهایت فرسودگی تحصیلی در کودکان شوند. این مقاله، با روش ترکیبی (کیفی و کمی)، با هدف بررسی عمیق تاثیرات روان شناختی و آموزشی کمال گرایی والدین بر فرزندان دبیرستانی تدوین شده است. داده ها از طریق پرسش نامه های استاندارد و مصاحبه های نیمه ساختاریافته با دانش آموزان و والدین گردآوری و تحلیل شده اند. نتایج حاکی از آن است که کودکان والدین کمال گرا، به ویژه در سبک فرزندپروری سخت گیرانه، دچار احساس ناامنی، ترس از شکست و افت شدید انگیزه درونی می شوند. در مقابل، فرزندان والدینی با کمال گرایی سازگار یا معتدل، عملکرد تحصیلی و سلامت روان بهتری دارند. یافته ها همچنین تفاوت هایی میان تجربه دختران و پسران در مواجهه با فشارهای والدین نشان می دهد. این مقاله با تاکید بر نقش کلیدی والدین در سلامت روانی کودکان، بر لزوم آموزش خانواده ها و اصلاح نگرش های رایج در نظام ارزشیابی تحصیلی تاکید می کند.

کلیدواژه ها:

کمال گرایی والدین ، اضطراب موفقیت ، فرسودگی تحصیلی ، فشار تحصیلی ، عزت نفس ، سلامت روان ، نوجوانان ، نظام آموزشی ، انگیزش درونی ، سبک فرزندپروری