اثر تمرین با محدودیت جریان خون بر هایپروتروفی عضله و بازتوانی عملکرد پس از آسیب عضله اسکلتی

تمرین با محدودیت جریان خون (BFR) به عنوان روشی نوین در علوم ورزشی و توان بخشی، با استفاده از اعمال فشار کنترل شده بر اندامها، منجر به ایجاد شرایط هیپوکسی موضعی و تجمع متابولیت ها شده و به تحریک مسیرهای آنابولیک حتی در تمرینات با شدت پایین منجر می شود. این روش در سال های اخیر به ویژه در جمعیت هایی مانند سالمندان، ورزشکاران آسیب دیده و بیماران ناتوان از تمرین با بار بالا، مورد توجه قرار گرفته است. هدف این مقاله مروری، تحلیل نظام مند شواهد علمی مرتبط با تاثیر تمرین BFR بر هایپرتروفی عضله و بهبود عملکرد پس از آسیب عضله اسکلتی است. برای این منظور، با جستجوی کلیدواژه هایی مانند “BFR training”، “muscle hypertrophy” و injury recovery” در پایگاه های بین المللی شامل PubMed، Scopus و Web of Science، و همچنین پایگاه های علمی فارسی مانند SID، MagIran، ISC و IranMedex، مقالات مرتبط بین سال های ۲۰۰۲ تا ۲۰۲۱ بازیابی و تحلیل شدند. مطالعات انسانی، حیوانی و کارآزمایی های بالینی کنترل شده وارد مرور شدند و کیفیت آنها مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها نشان دادند که تمرینات سبک با BFR می توانند منجر به افزایش قابل توجه در حجم عضله، قدرت و بازیابی عملکرد شوند، به ویژه در شرایطی که تمرینات سنتی سنگین ممنوع یا پرخطر است. مکانیسم های فیزیولوژیکی شامل افزایش هورمون های آنابولیک (GH، IGF-۱)، تحریک مسیر mTOR، کاهش مایوستاتین و فعال سازی سلول های ماهواره ای است که همگی نقش موثری در فرآیند ترمیم و رشد عضله دارند. با این حال، مطالعات موجود دارای محدودیت هایی همچون ناهمگونی در پروتکل ها، کمبود تحقیقات بلندمدت و نمونه های کوچک هستند.. به طور کلی، نتایج مرور نشان می دهد که تمرین با محدودیت جریان خون، با رعایت اصول ایمنی و نظارت تخصصی، می تواند به عنوان راهکاری ایمن و موثر در برنامه های تمرینی و بازتوانی مورد استفاده قرار گیرد و نقش مهمی در ارتقای عملکرد عضلانی و کاهش دوره نقاهت ایفا کند.

کلیدواژه ها:

BFR injury recovery ، muscle hypertrophy ، BFR training